مجلس مشورتی صلح یا پوششی برای ترویج خشونت های بیشتر؟

اکنون که این مجلس برگزار گردیده است، آقای محقق اما با یک جمعی از نمایندگان جامعه هزاره درپارلمان، داکتر عبدالله وجنرال دوستم ازجمله نمادهای سیاسی اند که ازشرکت در این مجلس خود داری ورزیده اند. باور غالب بر این است که برگزاری این مجلس قبل ازاینکه تلاشی برای جستجوی راهکارهای صلح باشد، درحکم تلاش برای نجات از هجوم توفانی تعبیر میگردد که کشتی اقتدار آقای کرزی را درمعرض تهدید قرار داده است. برگزاری این گونه مجالس مناسبتی با تامین صلح وبر قراری امنیت ندارد که هیچ، حتی گمان نمیرود که فرایند آن کشتی اقتدار آقای کرزی را به ساحل مراد هدایت نماید.

عکس از گتی ایمیج

ناامنی و تولید خشونت درافغانستان ریشه های خیلی نیرومندتر وگسترده تر از آنچه دارند که تا هنوز بدان پرداخته شده است. افغانستان درگستره حیات سیاسی خود هیچ گاهی صلح وامنیت واقعی را تجربه نکرده است. تولید وترویج خشونت و استفاده ابزاری از آن برای هموار ساختن مسیر اقتدار سیاسی جزء جدایی ناپذیر از سنت وفرهنگ مسلط در نگرش ورفتارسیاسی دراین کشور گردیده است که همیشه حاکمان سیاسی را براقتدار نشانده است و از اقتدار بر زمین فگنده است. درافغانستان تا هنوز تعریف دقیق و روشن از صلح و امنیت صورت نگرفته است و سیاست گزارن این کشور نیز پیش پرداخت روشن از این دو پدیده ندارند. ازهمین رو مفهوم این دو پدیده درتصور مسلط برجامعه، شرایطی میباشد که درآن اخلاق و الگوهای فتاری باشندگان کشور توسط نظام سیاسی قابل نظارت وکنترول گردد. درحالیکه مفاهیم و مزیت های را که صلح وامنیت درمعرض مصرف میگذارند خیلی فراتر از تسلط نظام سیاسی بر شریانهای زندگی در یک جامعه و رفتار افراد جامعه میباشد. صلح وامنیت به شرایطی اطلاق میگردد که درآن انگیزه های توسل به خشونت مهار گردیده باشند.

نظامی که اما آقای کرزی برکرسی اقتدار آن نشسته است، هردو از بیرون داده های سنت وفرهنگی اند که خشونت وخون ریزی دیواره های تقدس آن را شکل بخشیده اند. در گستره این سنت وفرهنگ هرکه بیشترخون ریخته است، قهرمان تر جلوه کرده است. آقای کرزی ونظام برسر اقتدارش که از دل این سنت و فرهنگ بیرون آمده اند، خود مروج و تمویل کننده خشونت و ناامنی بوده اند. نگاه ژرف درمتن رخدادهای سالهای اخیر، پرده از تاریکیهای بسیاری برمیدارد که دولت درگسترش خشونت و نا امنی سهم برجسته داشته است. گسیل داشتن طالبان کوچی دربهسود، گسترش دامنه نا امنی در ولایات شمالی وگسترش شکافهای اجتماعی ازنمونه های بارز رفتار سیاسی دولت آقای کرزی میباشد که در سالهای اخیر در معرض تماشا نهاده است. پس بنا بر این نظامی که خود دوام اقتدارش را درگسترش نا امنی و ترویج خشونت جستجو می نماید، انتظار جستجوی راهکارهای صلح و تامین امنیت از آن، چیزی بیشتر ازفریفتن نمیباشد.

سیر وشتاب تحولات ورخدادهای سیاسی درافغانستان اما چنان مینماید که مدیریت بحران دراین کشور کم کم ازکنترول ائتلاف بین المللی خارج میگردد و آنچه که اتفاق میافتد افغانستان ومردم پریشان روزگار آن را به سمت سرنوشت تاریک و مبهم می کشاند. در این آشفتگی اما تلاشهای دولت آقای کرزی به منظور استحکام اقتدار متزلزل سیاسی اش شباهت بسیار به رفتارسیاسی سالهای اخیر حکومت داکترنجیب الله دارد که با استفاده از هر ابزار ممکن برای تمدید اقتدار شکسته اش تلاش می ورزید. اما فرایند آن تلاشها سرانجام به سقوط دولت وی منجر گردید. جالب این جا است که بسیاری از چهره های که با شبکه سازیهای قدرت قومی، زمینه سقوط حکومت داکتر نجیب الله را فراهم آوردند، اکنون درحلقه تیم آقای کرزی قرار دارند و به شدت تلاش میورزند تا اقتدار سیاسی آقای کرزی را برپایه انحصار قدرت برقرار نگهدارند. اما غافل ازاین واقعیت که درجامعه چند قومی ومتکثر افغانستان دوام اقتدارسیاسی برپایه تک قومی خود زمینه های سقوط آن را فراهم می نماید.

اکنون که آقای کرزی برای تمدید و استمرار اقتدار سیاسی اش به ابزارهای متفاوت وغیر متعارف توسل می جوید اما فرایند این تلاشها درنگاه نخست سرنوشت اقتدارسیاسی او را در پرده های صخیم تری از ابهام و سردرگمی فرو می برد. مذاکره با طالبان و حزب اسلامی حکمیتار، رنگین کردن حضور یک قوم درساختار حاکمیت و استفاده از ابزارهای مانند جلسه مشورتی صلح، نه تنها که هیچ کمکی برای برقراری صلح و تامین امنیت نمیتوانند بلکه فرایند آن لایه های بیشتری را بر آشفتگی و پیچیدگی وضعیت موجود اضافه مینماید. متاسفانه مسیربازیهای سیاسی درافغانستان به سمت آشفتگی های بیشتر درحرکت میباشد که تیم آقای کرزی باتوجه به برخاستگاه سنتی وفرهنگی اش مسبب اصلی این آشفتگی دانسته میشود. اکنون که فرصت های بی شماری از دست رفته است وافغانستان به عنوان یک بار گران بردوش جامعه جهانی نیز سنگینی میکند، گمان میرود که واقعیت های جدیدسیاسی پا به عرصه ظهور میگذارند. این واقعیت ها اما هرچه باشند دست کم این واقعیت مسلم خواهد بود که : به یک چرخش چرخه ای نیلوفر، نه کرزی بماند نه ملاعمر.