نخستین ابتکار دادخواهی در کانادا

بروفق نشرآگهی قبلی مبنی بر برپایی تجمع هموطنان در برابر عمارت پارلمان فدرال کانادا که از سوی عده یی از هم میهنان عزیز مقیم شهر اتاوا مرکزکشور کانادا، صورت پذیرفته بود، سحرگهان روز شنبه هفتم ماه دسامبرسال روان، با تعدادی از دوستان به وسیلۀ موتر، از شهر تورنتو مرکز ایالت انتاریو رهسپار اتاوا شدیم تا دراجتماع هم میهنان عدالتخواه و بازمانده های قربانیان کودتای هفت ثورسال 1357 خورشیدی اشتراک نموده فریاد داد خواهی را با آنها یکجا بلند نماییم.

زمان این تجمع در اتاوا، ساعت سه بعد از ظهر اعلام گردیده بود و ما سر ِساعت دوی بعد از ظهر، به دور آتش جاودانیکه درصحن عمارت پارلمان کانادا برای همیشه شعله ور است ، حاضر بودیم . تا یکساعت دیگر، یعنی تا ساعت سه بعد از ظهر، سایر هم میهنان مان دسته دسته از شهرهای اتاوا، مونتریال، انتاریو و جا های دیگر فرا رسیدند. درحالیکه باد سردی می وزید و برودت هوا همه را مورد هجوم بیباکانه اش قرار میداد، دو عراده موتر( وَ ن ) به راننده گی دو تن از هم وطنان و با اجازه و موافقت قبلی مؤظفین آنجا، وارد صحن پارلمان گردیدند که حامل اسباب صوتی ، شعارها، بیرق ها ، بوتلهای مملو از آب آشامیدنی و سایر اشیای مورد نیاز این گِرد همآ یی مهم بودند. همه دست بدست هم داده اسباب و وسایل را به محل تعیین شده منتقل نمودیم .

آنچه واقعاً مورد توجه و قابل قدر بود این بود که علی رغم وزش باد سرد و برودت هوا، همه ذواتی که در محل حاضر بودند، میخواستند درانتقال و جا بجایی اسباب طرف ضرورت تشریک مساعی بخرچ دهند. این موضوع نیز گفتنی و قابل ستایش است که سازمان دهنده گان این گرد همآیی، چنان زحمت کشیده و سر رشتۀ کار را از قبل گرفته بودند که حس تحسین همه را بر می انیگخت . مایکروفون، بلندگو، میزخطابه، پروژکتورغرض نمایش عکسهای شهدا، صدها قطعه عکس جداگانه از شهدا، ده ها قطعه مکتوب یا فرمان کشتار که از طرف ادارۀ دستگاه جاسوسی اکسا به زندانها صادر شده بود، پلاکارتهای متعدد، صدها قلم شمع و امثالهم بگونۀ منظم و بسیار سنجیده شده تهیه و آماده شده بودند.

ساعت، چهارعصر بود که یکی از جوانان توانمند و برومند کشور، با زبان های انگلیسی و فرانسوی (دوزبان رسمی کانادا)، با خوشامد گویی و اظهار خیرمقدم به حضار، مراسم سخنرانی ها را آغازنمود و به پاس روان هزارها شهید با نام و بینام و بی گورو بی کفن سرزمین غمبارافغانستان، یک دقیقه سکوت اعلام شد. جناب داکترحمید سیماب، پیرامون سیاست های بیرحمانۀ حاکمیت خلقی ها، دستگیریها، شکنجه ها و کشتار های گسترده توسط آنها بعنوان پس منظر تاریخی این جریان، با زبان انگلیسی صحبت مفصل نموده به نماینده گی از هزاران هزارهموطن غمدار و بازمانده های شهدای بخون خفتۀ کشور، ازکشورهای جهان، مقامات قضایی و حقوقی دنیا و کلیه نهاد های عدالتخواه جهان تقاضا بعمل آورد تا صدای داد خواهی ملت افغانستان را بشنوند و عاملان کشتارهای بیرحمانه را به پای میز محاکمه بکشانند.

هموطن دیگری بنام سید امین ناصرکه پدر و برادرش توسط خلقی های حزب دموکراتیک افغانستان به شهادت رسا نیده شده اند، نیزضمن صحبت جذاب و عاطفی خویش، ازشهدای خانواده اش یاد آوری نموده تقاضای تطبیق عدالت را بعمل آورد.

درمیان موجی از اندوه و احساسات حضار، سرود سوزناکی که توسط گروپی از هم میهنان عزیز ما ساخته شده بود، به ترنم در آمد و متعاقباً، آقای " پال چمپ" یکی از حقوقدانان مسایل حقوق بشر، ضمن صحبت گیرا و جذابی، موضوع بیدادگری رژیم های استبدادی را به بررسی گرفته جانبداری اش از جریان داد خواهی بازمانده های قربانیان مردم افغانستان را اعلام نمود.

بانو " انیسه علی " نیز که از جملۀ داغداران قافلۀ شهدا میباشد، صحبت سوزناکی ارائه نموده تقاضای تطبیق عدالت را از منابع و مقام های مربوط افغانستان و جهان بعمل آورد.

آقای " وازن کریتس" وکیل امور مهاجرت کانادا نیز نه تنها دراجتماع افغانها حضوریافت ، بلکه طی صحبت مدلل ، تقاضای بازمانده های قربانیان سال 57 و 58 خورشیدی افغانستان را کاملاً بمورد دانسته همدردی و همنوایی اش را با غمداران اعلام نمود.

آقایان " عبدالناصر" و " عبدالرحمن محمدی " نیز از زمرۀ اعضای خانواده های شهید دار کشور هستند که دراین اجتماع سخنرانی عدالتخواهانه بعمل آوردند.

پیام همدردانۀ سناتور " مبینه جعفر " را یکی ازجوانان هموطن قرائت نمود. آنچه بیشتر از همه قابل توجه حضار واقع شد این بود که نمایندۀ حزب نیودموکرات کانادا، درعین حالیکه بصورت بسیار همدردانه و خردمندانه صحبت نمود، با صراحت اعلام کرد که موضوع قربانیان افغان و فریاد داد خواهی افغانها را به مجلس پارلمان کانادا انتقال داده و آنرا پیگیری خواهد نمود.

ابتکار دیگری که مورد تحسین عمومی قرار گرفت ، این بود که سازمان دهنده گان، عدد پنجهزار شهید میهن را بگونۀ بسیار هنرمندانه ، توسط شمع های تابان به روی زمین نقش نموده بودند که درهوای تاریک شامگاهی نمایش و درخشش خاصی داشته توجه همه گان را بخود جلب مینمودند.

نماینده هایی از رسانه های تصویری کانادا در این گرد همآیی حضور یافته بودند که جریان را با دلچسی خاصی فلمبرداری نموده و در همان شب به نشر رسا نیدند.

باید افزود که این اقدام، نخستین اقدام معقول، اصولی و مؤثر دادخواهانۀ افغانهای مقیم کانادا بود که پس از سالها خاموشی نسبی انجام داده شد و انتظار میرود سایر هموطنان گرامی مان در سایر کشورهای جهان نیز اقدام به چنین تحرکات و دادخواهی ها نمایند.
درپایان این گردهمآیی که ساعت شش شام صورت گرفت، قطعنامه یی بخوانش گرفته شده به مؤظفین پارلمان کانادا سپرده شد.

متن قطع قطعنامۀ اجتماع افغان - کانادائی بمناسبت یادبود شهدای ۵۷-۵۸ شانزدهم قوس ١٣٩٢، اتاوا، کانادا
ما اعضای اجتماع افغان- کانادایی همراه با دوستان خود امروز در برابر پارلمان کانادا گردهم آمده ایم تا یاد هزاران هموطن افغان بیگناه خود را گرامی بداریم که سی و پنج سال پیش توسط حکومت حزب دمکراتیک خلق افغانستان به قتل رسیدند.

کودتای ثور ١٣٥٧ حزب دمکراتیک خلق سر آغاز فصل خونینی در تاریخ معاصر افغانستان به شمار میرود که موجب انهدام کامل کشور گردیده و تا کنون ملیونها قربانی گرفته است. حزب دمکراتیک خلق با رسیدن به قدرت و پشتیبانی اتحاد جماهیر شوروی سابق هزاران هموطن ما را به گمان مخالفت با خود و بنام های مختلف با قساوت و بی رحمی تمام سرکوب و سر به نیست نمود. بسیاری از ما که اینجا جمع شده ایم بیاد می آریم که پدران، همسران، برادران، فرزندان، دوستان، همسایگان، وهمکاران ما به گونۀ نا پدید شدند که دیگر نامی و نشانی از آنان باقی نماند و تا هنوز با گذشت ٣٥ سال از آن رویداد های تلخ و دلخراش هیچکس به ما نگفته که بر سر آنان چه آمده است و یا آنان چه کرده بودند که سزاوار چنان سرنوشتی باشند و تا کنون نیز کسی رسما مسئول آن همه جنایات شناخته نشده است.

لیست حدود پنجهزار از ده ها هزار قربانی که در سپتمبر ٢٠١٣ توسط سازمان تحقیقات جرایم جنگی جهانی هالند انتشار یافت نمونه کوچکی از ستم گسترده ایست که در دوران حکومت حزب دمکراتیک خلق بر مردم افغانستان تحمیل گردیده است. بسیاری از ما نام پدران، برادران، همسران، فرزندان و یا دوستان خود را پس از سالها ناپدید شدن برای نخستین بار در این لیست یافتیم و در مرگ آن عزیزان تلخ گریستیم.

ما جداً نگرانیم که با گذشت هر روز شاهدان زندۀ آن فجایع از صفحۀ هستی بدر می روند، بر حافظه ها برف نسیان می نشیند و اسناد مؤثق جرمی علیه جانیان آن روزگار نابود می گردند و بدین ترتیب عدالتِ به تعویق افتاده به عدالتِ برباد رفته مبدل می شود.

ما با دریغ و درد شاهد هستیم که بسیاری از کسانی که آن وحشت و دهشت را به راه انداختند و هنوز زنده اند امروز نه تنها با مصئونیت از بازخواست زندگی می کنند بلکه در مقامات ارشد دولتی افغانستان اجرای وظیفه می نمایند و یا هم در کشور های غربی در آرامش بسر می برند.

ما افغان – کانادایی ها و دوستان گردهم آمده دراین یادبود از حکومت و پارلمان کانادا می خواهیم که:

1. کشتار جمعی بی گناهان سالهای ۵٧ و ۵٨ را به عنوان جرایم علیه بشریت به رسمیت بشناسند؛
2. در ایجاد یک ادارۀ بین المللی حقیقت یاب برای جمع آوری و حفظ اسناد جنایات انجام یافته توسط حکومت حزب دمکراتیک خلق در افغانستان و شناسایی عاملان این جنایات و ارجاع آنان به محکمه بین المللی جنایی پیش قدم گردند؛
3. در مورد اعطای پناهندگی و پذیرش درخواست مهاجرت اشخاص مظنون به مشارکت در جنایات و نقض حقوق بشر در افغانستان تعمق و بررسی بیشتر صورت گیرد؛
4. بر دولت افغانستان فشار وارد نماید تا مظنونان به این جنایات و ناقضین حقوق بشر را از دستگاه های دولتی اخراج نموده و تحت پیگرد عدلی و قضایی قرار دهد و در اجرای عدالت انتقالی در افغانستان بیش از این تأخیر ننماید؛
5. از سازمان های بین المللی و کشور های غربی بخواهد که لیست ها و اسناد مربوط به ناقضین حقوق بشر در افغانستان را که در اختیار دارند به نشر بسپارند؛ و
6. فاجعۀ کشتار سالهای ۵٧ و ۵٨ را به مجمع عمومی سازمان ملل متحد ارجاع نموده و از کشور های عضو بخواهد که این فجایع را به عنوان کشتار جمعی و جنایت علیه بشریت برسمیت بشناسد.
7. ما از تلاشهای مستمر کانادا در جهت تأمین صلح و امنیت در جهان به ویژه در افغانستان تقدیر و پشتیبانی نموده امیدواریم که ادامه و افزایش این گونه تلاشها از تکرار حوادث مشابه آنچه در افغانستان رخ داد در آینده جلوگیری نماید.
در پایان، از تمامی اشخاصی که در این مراسم حضور یافته و یاد شهیدان را گرامی داشته اند و نیز آنانیکه در فراهم آوردن زمینۀ برگزاری این یاد بود سهم گرفته اند صمیمانه اظهار سپاس و قدر دانی می نماییم.

اجتماع افغان – کانادایی ها
محفل دادخواهان شهدای ۱۳۵۷-۵۸