نگارش های فیسبوکی: کد بین المللی زبان هزاره گی؛ دفتر شاعران جهان؛ ژنتیک و امیری باراکا

کتاب شعر شاعران جهان برای مردم هزاره

کتاب شعر شاعران جهان برای مردم هزاره را روز دوشنبه ای که گذشت، با یک هفته تاخیر - به دلیل اضافه شدن دو شعر جدید و پیچیدگی طراحی کتاب چند زبانه - به چاپخانه فرستادم. این کتاب، دفتر شعر 125 شاعر از 68 کشور برای مردم هزاره می باشد. شعرهای این دفتر به 17 زبان زنده ی جهان (انگلیسی، اسپانیایی، کاتالان، ژاپنی، نشک، تورکی، هزاره گی، ایتالیایی، یونانی، آلمانی، ایرلندی، عبری، رومانیایی، فرانسوی، ارمنی، هنگری/ مجاری و پرتگالی) آفریده شده و ترجمه ی انگلیسی شعرها در کتاب موجود است. مراحل چاپ کتاب به این شکل است که ابتدا نسخه ای آنلاین از آن تا دور روز دیگر برایم آماده می شود. من نسخه را مرور خواهم کرد و در صورت داشتن نواقص آن را درست کرده و دوباره به چاپخانه می فرستم. سپس نسخه ای از کتاب بصورت دیجیتالی چاپ شده و برای همکارم آقای رابرت مایر فرستاده می شود. او در آمریکاست و کتاب در یک یا دو روز به دستش می رسد. او کتاب چاپ شده را بررسی کرده و کیفیت چاپ آن را تایید می کند. اگر در این مرحله نواقصی وجود داشت، نواقص برطرف می شود. این مراحل تا اینجا طبق زمانبندی، تا اواخر هفته ی آینده طول خواهد کشید و کتاب تا قبل از ماه فبروری/ فوریه چاپ و منتشر خواهد شد. پس از آن در مدت یک تا پنج هفته، کتاب در دیتابس فروش تمام فروشگاه های معتبر آنلاین از جمله آمازون و بارنز و نوبل قرار می گیرد. همچنین مشخصات کتاب در کاتولوگ های شرکت توزیع کننده، چاپ شده و برای کتابفروشی های زنجیره ای و بزرگ کتاب در کشورهای انگلیسی زبان فرستاده می شود. تا آنوقت نسخه ی الکترونیکی کتاب نیز امیدوارم آماده شود.
همزمان با قرار گرفتن کتاب در فروشگاه های آنلاین، تبلیغات ما برای فروش آن آغاز خواهد شد. امیدوارم شما نیز یکی از خوانندگان کتاب ما باشید.

امیری باراکا درگذشت

یک سال پیش بود دقیقن (Sat 1/19/2013 12:36 AM) که ایمیلی از شاعر و نویسنده ی آمریکایی آقای امیری باراکا دریافت کردم که امضایش را پای نامه ی سرگشاده ی شاعران جهان در حمایت از مردم هزاره گذاشته و نوشته بود که روزگار مردم هزاره شباهت های زیاد با روزگار سیاهان دارد. این شاعر چپ که چند دهه از زندگی اش را به مبارزه برای حقوق سیاهان صرف کرده بود، هفته گذشته در سن 80 سالگی درگذشت.

نامه ی سرگشاده ی 331 شاعر، نویسنده، هنرمند و فعال ایرانی و افغانستانی

جنوری/ ژانویه 2000، نامه ی سرگشاده ی 331 شاعر، نویسنده، هنرمند و فعال ایرانی و افغانستانی در محکومیت پاکسازی قومی در افغانستان و هشدار نسبت به تخریب میراث جاودان بشری در شهر بامیان باستان. این نامه را عنوانی دبیر کل سازمان ملل متحد و مدیر کل اجرایی یونسکو نوشته بودم و دوستان شاعر و نویسنده همراه شدند، آن را امضا کردند و نامه منتشر شد. یادم می آید خالق شازده احتجاب، زنده یاد هوشنگ گلشیری زحمت زیادی برای طرح مساله، برقراری روابط و جمع آوری امضا ها کشیده بود. شبی به خانه اش در شهرک اکباتان تهران رفته بودم و وضعیت آنوقت افغانستان را تا جایی که می دانستم برایش شرح دادم و او تا جایی که توانست همراه شد. اکنون تعدادی از بزرگان ادبیات که این نامه را امضا کرده بودند، از جمله احمد شاملو، در بین ما نیستند.

منبعی غلط در بررسی ژنتیکی مردم هزاره

به آقای Daniel L. Hartl، یکی از نویسندگان کتاب Genetics: Analysis Of Genes And Genomes ایمیل می فرستم و از او می پرسم آيا شما و همکارتان Elizabeth W. Jones، نمونه یا نمونه هایی از دی ان ای Y مردم هزاره در هنگام نوشتن کتاب تان در اختیار داشتید که آن ها را در صفحه 263 این کتاب، مستقیم به چنگیز خان ارتباط داده اید. پاسخ می دهد نه و ارجاع او به منبع دیگری ست که صاحبان آن ها نیز هیچ نمونه ی دی ان ای از مردم هزاره در اختیار نداشتند. آن ها از این جهت این مورد را نوشته اند که عده ای از هزاره ها در بلوچستان، خود را وارثین چنگیز خان می دانند.

وقتی در کتابی برای آنالیز ژنتیکی، به سخنان افراد ارجاع می شود و نه به نمونه های دی ان ای، از ارزش علمی آن کتاب کاسته می شود. در بسیاری از منابع و مقالات و نوشته ها در مورد هزاره، متوجه شده ام که بدون دقت در مورد، به این کتاب ارجاع داده شده و هزاره از این رهگذر مغول پنداشته شده است. این منابعی که با سهل انگاری بوجود آمده اند، به همان سیاستی که هزاره را یا گورستان و یا مغولستان نشان می دهد کمک می کند، سیاستی که مجریان آن، تاریخ هزاران ساله ی تورکان هزاره را در منطقه ی ما، تا جایی که توانسته اند تخریب و نابود کرده و در کنار آن دست به جعل پردازی زده اند.

فعلن وارد این بحث نمی شویم که رابطه ی تورک و مغول، تنها به چنگیز خان محدود نمی شود و اینکه مغول ها بزرگترین امپراطوری جهان را تاسیس کرده و بر گروه های مختلف مردمی تاثیر گذاشته اند. در اینجا تاکید من بر این است که در برخورد با کتاب هایی از این دست (هرچند عناوین درشت داشته باشند) و نوشته هایی که به چنین منابعی ارجاع داده شده، باید نگاه کاملن انتقادی داشته باشیم. داشتن نگاه انتقادی به منبع، یکی از اصل های مطالعه و پژوهش درست می باشد.

کد بین المللی زبان هزاره گی^?

قابل توجه دوستان عزیز بويژه اهالی دنیای دیجیتال، برنامه نویسان و توسعه دهندگان نرم افزارهای مختلف: کُد بین المللی آی. اس. او 693 (ISO 639) برای زبان هزاره گی "haz" می باشد. اگر در کار برنامه نویسی و یا محلی سازی نرم افزارهای مختلف می باشید، از این کُد می توانید برای زبان شیرین هزاره گی استفاده کنید. من خود در فرصت مناسب، نسخه ی هزاره گی سیستم مدیریت محتوای اسپیپ (SPIP CMS) را منتشر خواهم کرد.

دی شیخ با چراغ همی‌گشت گرد شهر

دی شیخ با چراغ همی‌گشت گرد شهر/ کز دیو و دد ملولم و انسانم آرزوست

مخالف یا موافق بودن با زبان شیرین هزاره گی، حق طبیعی هر کسی ست که می خواهد در مورد نظری داشته باشد و من به نظرات همه ی این افراد احترام می گذارم. با این وجود، این بحث حواشی قابل توجه دارد که نباید از چشم بدور بماند. عده ای از مخالفان دست به فرافکنی خارج از محدوده ی زبان زده و حداقل بخشی از ذهنیات خشن خود را نسبت به هزاره آشکار می سازند. اکنون بازار انتخابات گرم است و عده ای شان که مستقیم به گروه های سیاسی موجود وابسته اند و به رای هزاره نیازمند هستند، کوشش می کنند خود را کنترل کنند. تا حدودی می توانم تصور کنم که در فضای سیاسی خارج از انتخابات، فرافکنی ها و تخلیه ی ذهنیات خشن تا چه اندازه پیش می رود.

جغرافیای سرکوب و سانسور

برخی از دوستان ماجرای زبان هزاره گی و فارسی را چپه به بحث می گیرند و اسکلت طبیعی هزاره گی را که دری در بطن آن است، فقط به فارسی نسبت می دهند. هزاره گی تاریخی پربار در ادبیات دارد و از نمونه های خوب آن، آفریده های شاعر معروف هزاره مولانا جلال الدین بلخی رومی می باشد. در چند قرن اخیر، هزاره با جنایات سازمان یافته روبرو شده و فرصت پرداختن به مساله ی زبان را چندان نداشت. در کنار آن در کشوری که ایران نام دارد، رژيم ها با سرکوب گروه های زبانی مختلف، فارسی زاییده شده از دل دری هزاره را برجسته کرده و تاریخ پربار ادبیات ما را در جغرافیای سرکوب و سانسور به خود نسبت داده و تبلیغ می کنند. تصور می کنم این دوستان هنوز تحت تاثیر همین تبلیغات و همین سرکوب ها قرار دارند.

ارلینگ کیتتلسِن

امروز چاشت مهمان ارلینگ کیتتلسِن (Erling Kittelsen) بودم. چند ساعتی همراه هم بودیم و برای هم شعر خواندیم و در مورد شعر صحبت کردیم. یکی از بهترین شعرهای دفتر شاعران جهان برای مردم هزاره، شعر ارلینگ است که عنوان انسان هزاره را با خود دارد. با هم متن نشک و انگلیسی این شعر را مرور کردیم که دقیقن همانطوری که می خواهد در کتاب مان نشر شود. او شعرش را به زبان شیرین نشک خواند و من از او فیلم گرفتم تا در جریان رونمایی کتاب در چند شهر افغانستان به حاضرین نشان داده شود. ارلینگ هر ماه نشست شعر و موسیقی برگزار می کند. قرار شد اولین نشست پس از انتشار دفتر شاعران جهان برای مردم هزاره، به معرفی این دفتر اختصاص داشته باشد. همچنین قرار بر این شد که هر دو به عنوان اعضای انجمن قلم ناروی، از این انجمن بخواهیم تا برنامه ای را برای رونمایی کتاب شاعران جهان برای مردم هزاره برگزار کند.
ارلینگ از من می خواهد به نشک شعر بنویسم. چند شعری را که به این زبان شیرین نوشته بودم خوانده بود و می گفت ترکیب دنیای هزاره با نشک می تواند فضاهای بکری ایجاد کند.