انتخابات و چالش های موجود در بدخشان

بدخشان از جمله ولایات مهم افغانستان میباشد که در شمال شرق کشور قرار داشته و از کابل تقریبا 500 کیلومتر فاصله دارد.بدخشان طبیعت کوهستانی داشته و تعداد زیاد از ولسوالی آن در فصل زمستان از طریق سرک و موتر قابل دسترس نمی باشد.

در انتخابات گذشته بدخشانی ها 237255رای را به در صندوق های نامزدان مورد نظر خویش ریختند. از آن زمان که تقریبا 5 سال میگذرد باید تعداد رای دهنده گان واجد شرائیط بدخشان به بیش از 260000 رای رسیده باشد.بدخشان از جمله ولایات میباشد که باشنده گان آن اکثرن علاقه مندی جدی به اشتراک در انتخابات دارند که احتمالا از جمله ولایات با فیصدی اشتراک بالا در روند های مدنی از جمله انتخابات میباشد.

در انتخابات پیشرو اشتراک بدخشانی ها با چالش های متعدد روبرو است که این چالش ها میتواند تاثیر منفی در فیصدی اشتراک شهروندان واجد شرائیط و شفافیت انتخابات باشد.

چالش های موجود و بالقوه که اشتراک مردم و شفافیت انتخابات در بدخشان را میتواند متاثر بسازد بدین گونه بر شمرد:

• امنیت:در چندین انتخابات گذشته بدخشان از لحاظ امنیتی موقعیت بهتری نسبت به انتخابات پیشرو داشت.در انتخابات فعلی بیشتر از 20 سایت رای دهی از طرف نیرو های امنیتی کشور نا امن و در نتیجه مسدود اعلان شد.اگر چه تعداد از سایت های نا امن اعلان شده دوباره به لیست سایت های فعال اضافه شد اما باز هم موجودیت سایت های بسته به دلائیل امنیتی در بدخشان در شان یک بدخشان فرهنگی و صلح پسند نیست.نا امنی های موجود در بدخشان دلائیل مختلف دارد که پشت این قضیه دست های محلی, داخلی و خارجی میباشد که ضرورت به بر رسی جدا و تفصیلی دارد که درین مقاله نمیشود بدان پرداخت.مشکلات امینتی که انتخابات را در بدخشان تهدید میکند ناشی از حضور گروه های شورشی در مناطق مشخص این ولایت و هم ناشی از روبرو شدن قدرت های محلی و منطقوی در مسائیل سیاسی و انتخاباتی میباشد.ممکن است طالبان و گروه های شورشی برای انتخابات و نامزدان به حیث یک تهدید بالقوه تلقی شود, اما نامزدان و طرفداران پر نفوذ و قدرتمند محلی شان میتواند به نامزدان که فکر میشود سبب جذب و یا کاهش رای طرفداران آنها میشود نیز به حیث یک تهدید جدی تلقی شود.

-مشکلات اقلیمی: انتخابات در بدخشان از لحاظ زمانی هنگامی برگزار میشود که به بیشتر از نه شهرستان این ولایت از طریق سرک دسترسی وجود ندارد.سایت های رای دهی همچنان از اکثر قریه جات میان فاصله 2-6 ساعت قرار دارند که زنان,کهن سالان و تعداد دیگری از رای دهنده گان به دلیل دور بودن راه, وجود سیلاب, برف و اوضاع نا مساعد جوی نمیتوانند در انتخابات اشتراک بکنند.در تعداد ولسوالی های بدخشان در 16 حمل بیشتر از یک متر برف میباشد و امکان دارد که بیشتر ازین نیز برف ببارد.

-زورمندان محلی: در تعداد از ولسوالی های بدخشان زورمندان و افراد صاحب نفوذ محلی یک تهدید جدی سر راه بر گزاری یک انتخابات شفاف قرار دارند.این افراد با تهدید, توسل به زور و تطمیع مردم کوشش میکنند تا رای مردم را به سوی نامزدان مورد حمایت خویش سمت و سو دهند.گفته میشود در تعداد از ولسوالی ها کارت های رای دهی به صورت دسته جمعی و به شکل تقلبی زیر نام زنان که اصولا داشتن فوتو در کارت رای دهی اختیاری میباشد خانه پوری شده و در نزد این چنین افراد میباشند که در روز انتخابات به صورت گروهی به نفع کاندیدان مورد حمایت شان استعمال شود.گزارش های وجود دارد که حتی تعداد از نامزدان شورای ولایتی مسئولان محلی معارف و سائیر ادارات دولتی را تهدید کرده اند که اگر برای آنها رای ندهند در صورت برنده شدن از وظیفه های شان سبکدوش خواهند شد.

• مداخله مقامات حکومتی: در تعداد از ولسوالی ها مقامات محلی با نفوذ, خصوصا ولسوال و فرمانده پولیس و امنیت ملی توسط تعداد از نامزدان و یا حامیان شان مامور شده اند که اکنون میتوان توسط این مقامات دولتی و نفوذ و اختیارات که دارند به نفع کاندید های مشخص استفاده کنند.

-عدم توزیع کارت رای دهی کافی: گزارش های نسبتا معتبر وجود دارد که در تعداد از ولسوالی های بدخشان کارت رای دهی جدید به اندازه کافی برای کسانیکه تازه سن 18 سالگی را گرفته اند و هم برای کسانیکه کارت رای دهی شان را از دست داده اند توزیع نشده است.مقدار کارت های تخصیص داده شده به ولسوالی های دور دست برای 20 فیصد واجدین شرائیط رای دهی کافی نمی باشد که آن هم توسط کارمندان محلی کمیسیون انتخابات تحت نام زنان که به فوتو ضرورت ندارند با نام های تقلبی صادر شده و در قید تعداد از متنفذین محلی میباشند تا در روز انتخابات به نفع نامزدان مورد نظر شان به صورت گروهی استعمال شوند.

• دور بودن فاصله مراکز رای دهی: در تعداد از ولسوالی های بدخشان فاصله میان مراکز رای دهی و روستا های مربوطه بین 1 الی 6 ساعت پیاده میباشد. این فاصله سبب میشود تا زنان و سالخوردگان به صورت کل و سائیر رای دهنده گان به صورت نسبی نتوانند در انتخابات اشتراک کنند.درین صورت زمینه تقلب دیگر فراهم میشود که آن هم استعمال گروهی رای زنان وسالخوردگان به نفع نامزد های مشخص میباشد .

-ترویج باور های افراطی: باور های دینی تند روانه در مناطق مختلف بدخشان سبب شده است تا مردم به انتخابات, دموکراسی و دولت به سیستم ها امروزی به دیده بد نگرسته و در انتخابات شرکت نکرده و دیگران را نیز تشویق و یا تهدید به عدم اشتراک در انتخابات کنند که این خود سبب میشود تا اشتراک مردم در انتخابات آتی پائین باشد.
مشکل نظارت : چون تعداد از ولسوالی های بدخشان به اثر مشکلات اقلیمی از طریق موتر قابل دسترس نمیباشند, لهذا ناظرین, خارجی , داخلی و حتی ناظرین اکثریت نامزدان شورای ولایتی نمیتوانند نظارت اساسی کنند.در ضمن برای 280 سایت رای دهی بدخشان تنها به هر نامزد شورای ولایتی 40 ناظر را کمیسیون انتخابات تخصیص داده است که به هیج وجه برای صیانت ار رای نامزدان و شفافیت انتخابات پاسخگو نمی باشد.

کارت های زندانی در نزد نامزدان: به حیث یک از پیش شرط ها نامزدان شورای ولایتی بدخشان که بین 250- 600 و نامزدان ریاست جمهوری صد هزار کارت رای دهی باید جمع آوری میکردند. کارت های جمع آوری شده در هنگام نامزدی اکثر نامزدان تا هنوز به رای دهنده گان برگردانده نشده است.در انتخابات گذشته در تعداد از ولسوالی های بدخشان کارت های مردم به صورت جمعی استفاده شده که گفته میشود برای این منظور این بار نیز کارت های رای دهی نزد مقامات و افراد ذی نفوذ محلی نگهداری شده تا به نفع نامزدان مشخص به صورت جمعی یعنی بیشتر از چندین کارت برای یک نامزد استفاده شود.

• عدم آگاهی کافی رای دهنده گان: در انتخابات پیشرو نظر به دلائیل مختلف از جمله امنیت و مشکلات اقلیمی و فصلی سبب شده است تا کمیسیون انتخابات و هم نهاد های جامعه مدنی ذیدخل نتوانند برای رای دهنده گان و شهروندان آگاهی و انگیزه کافی برای اشتراک در انتخابات و رای دادن بدهند.این خود سبب میشود تا ما شاهد اشتراک پائین شهروندان بدخشان در انتخابات پیشرو باشیم.

عدم موجودیت رسانه ها: در اکثر مناطق بدخشان رسانه های فعال حضور ندارند تا روند انتخابات و تخطی های انتخاباتی را به صورت اساسی انعکاس داده و یا حد اقل به دلیل حضور رسانه ها درجریان انتخابات ناقضان قوانین انتخاباتی کمتر دست به تقلب بزنند.عدم پوشش رسانه ئی باعث میشود تا موارد بیشتر از تخطی ها انتخاباتی پوشیده مانده و صدای مردم به گوش دولت و نهاد های ذیربط مدنی نرسد که سبب میشود مردم نسبت به این پروسه در آینده به صورت جدی دلسرد شوند.

نتیجه گیری
با در نظر گرفتن شرائیط موجود امنیتی,اقلیمی, نفوذ تند روان مذهبی ,در نظر نگرفتن واقعیت های موجود توسط کمیسیون انتخابات ودخالت زورمندان و دولتمردان محلی و سائیر موارد که درین مقاله در فوق ذکر شده است اشتراک مردم در انتخابات به صورت جدی پائین تر از دو انتخابات قبلی بوده و اشتراک زنان و سالمندان مخصوصا در مناطق دور دست و سرد سیر بسیار اندک میباشد.
اعمال نفوذ, استفاده از زور, تهدید, تخویف, تطمیع, به گرو گرفتن کارت های رای دهی شهروندان , استفاده گروهی رای شهروندان,استفاده کردن رای زنان توسط مردان , غفلت عمدی در توزیع کارت های رای دهی به واجدین شرائیط رای دهی وغیره از موارد مهم تقلب و تخطی های انتخاباتی در انتخابات آتی در بدخشان خواهند بود.