خوزه موخیکا و رمضان بشردوست: دو آدم نامتعارف

داستان‌ رئالیستی از زندگی واقعی. بود نبود بودگاری بود. کلوخ نبود شُدیاری بود. بود نبود، دو آدم نامتعارف بود در این دنیای هوس‌آلود و هولناک: یکی خوزه البرتو موخیکا رئیس جمهور سابق اروگوئه. دیگری داکتر رمضان بشردوست،

دارای درجه دانشنامه دکترای حقوق و علوم سیاسی از دانشگاه لوتوز فرانسه که فضای سوررئالی را در شخصیت انسانی در این مرزوبوم طراحی کرده است. با رفتار، گفتار و کردار خویش.

دو مرد با موترهای فولیکس قورباقه‌ای. فولیکس قورباقه‌ای کهنه‌ی موخیکا را یک میلیون دلار خریدار است. او گفته نمی‌فروشدش. چون رفیق 27 ساله‌اش است. گفته اگر بفروشدش تمام پول را خرج مردمش خواهد کرد. شاید این اتفاق در افغانستان نیز رخ بدهد. شاید برای موتر فولیکس قورباقه‌ای بشردوست نیز به‌عنوان موتر آدم نامتعارف افغانستانی که ظرفیت زندگی در لوکس‌ترین موقعیت را دارد ولیکن مثل هر شهروند فقیر وطنش زندگی می‌کند، مشتری پیدا شود.

این دو اتفاقی نیست. این یک جورچین است. یک معما نیست. نه موتر ضد مرمی و نه تشریفات و نه خیلی از حماقت‌های آدم‌های میان‌تهی که کمبود شخصیت‌شان را با این گونه چیزها پر می‌کنند. آقای موخیکا چریک سوسیالیست «۷۹ سال دارد و در آمریکای لاتین به «پپه» معروف است، در یک مزرعه نه چندان مرتب در بیرون از پایتخت زندگی می‌کند. و سبک زندگی همراه با صرفه‌جویی و این‌که او حدود ۹۰ درصد حقوق ماهیانه‌اش (معادل ۱۲ هزار دلار) را صرف امور خیریه می‌کند.» و آقای رمضان بشردوست سوسیالیست 53 ساله که در حاشیه پایتخت کشورش و در فقیرترین محله زندگی می‌کند، قرار شنیده‌ها بخش عظیم از معاش خود را که از پارلمان افغانستان می‌گیرد به مستمندان توزیع می‌کند.

هریک از جایگاه‌های اجتماعی متفاوت. رمضان بشردوست هواخواه و طرفدارانش تا بی‌نهایت. موخیکا شصت درصد مردم طرفدارش است.

خوزه موخیکا یک دوره رئیس جمهور بوده، رمضان بشردوست یک دوره کاندید ریاست جمهوری. موخیکا قصر را ترک کرده و رفته در بین مردم تا چون مردم زندگی کنند. به قول خودش: با اکثریت مردم زندگی می‌کنم. بشردوست نیز در بین اکثریت مردمی که قطعا تهی دست‌ترین مردم هستند زندگی می‌کنند و طرفداران زیادی دارد. این تشابه‌ها اتفاقی نیست. این یک نمایش سوررئالیستی است از زندگی انسان‌های فرازمینی. قهرمانانی که نه جانمازی آب می‌کشند و نه ویلا دارد و نه بارگاه و خرگاه. هر دو چون پایین دست ترین مردمان سرزمین خود زندگی می‌کنند. در حالی که جانمازکش ترین مردم افغانستان در دیگر کشورها ویلا و قصر و مراکز تجاری دارند.

دو آدم مشابه. این گونه آدم‌ها قهرمان‌های داستان زندگی جامعه بشری‌اند. این گونه آدم‌ها را فقط می‌توان در کتاب‌ها خواند و برای آینده‌ها قصه کرد. خوزه موخیکا و رمضان بشردوست هر دو با وجوه مشترک. دو انسان نامتعارف.

حرف زدن درباره آدم‌های سوررئالیستی و آدم‌های که فضای متفاوتی را در رفتار، کردار و گفتار خویش خلق کرده‌اند کشف دنیای دیگر است. این دو آدم پرسوناژ داستان است. داستان مستند. نه تخیلی.