بیانیه اعضای کمیسیون بررسی مطالبات مردم ناشی از لین برق 500 کیلوولت

در ارتباط با ختم زمان مذاکره و نتایج کار کمیسیون
به نام خدا
هموطنان عزتمند و آگاه!
همچنان که در جریان هستید، پس از اعتراضات میلیونی شما مردم افغانستان به فیصله 11 ثور 1395 کابینه حکومت وحدت ملی مبنی بر تغییر میسر پروژه لین انتقال برق 500 کیلوولت از مسیر بامیان-میدان وردک به مسیر کوتل سالنگ و تقدیم 86 شهید و بیش از 400 مجروح در این دادخواهی بزرگ مدنی، رییس جمهوری اسلامی افغانستان طی حکم شماره 2108 مورخ 26 سنبله 1396، کمیسیونی را متشکل از مقامات حکومتی و نمایندگان جنبش روشنایی توظیف نمود تا به منظور تامین شفافیت در طرح و تطبیق پروژه های انکشافی و رسیدگی به مطالبات شما شهروندان کشور، ضمن بررسی تمامی اسناد ملی و بین المللی مرتبط به پروژه های مذکور، یافته ها و راه حل پیشنهادی مشخص خویش را در خلال مدت سه هفته بعد از صدور حکم به ریاست جمهوری اسلامی افغانستان ارایه نماید که بعدا به دلیل زمانگیر شدن کار کمیسیون و به تعویق افتادن های پی در پی جلسات آن، مدت کاری این کمیسیون طی حکم شماره 2415 مورخ 7 میزان 1396 ریاست جمهوری، به مدت هشت هفته تا 13 قوس 1396 تمدید گردید. جلسات کمیسیون با ریاست داکتر محمد همایون قیومی در مدت زمان تعیین شده توسط احکام ریاست جمهوری برگزار گردید. در جریان کار کمیسیون، برای تسریع و دقت کار، دو مرتبه، کمیته تخنیکی، متشکل از اعضای کمیسیون به شمول آقای امان الله غالب رییس شرکت برشنا تشکیل گردید. کمیته تخنیکی تمامی اسناد مرتبط را به طور مفصل بررسی نموده و طی بحث های دقیق و موشکافانه، وظیفه خود را انجام داده و نتایج کاری خویش را به کمیسیون گزارش داد. این گزارش به اتفاق آرا مورد تایید کمیسیون قرار گرفت. براساس گزارش کمیته تخنیکی که دو مسیر را با شاخص های سیزده گانه مانند افزایش قابلیت اطمینان شبکه برق کشور و امکان اتصال منابع تولید برق داخلی با هم مقایسه نموده است، مشخص شد که مسیر بامیان-میدان وردک به مراتب چه از نظر کمی و کیفی و چه از نظر منافع کوتاه مدت و بلند مدت، تامین کننده منافع ملی می باشد. همچنان این کمیته پس از بررسی های دقیق علمی و تخنیکی، وجود تناقضات بین جدول مقایسوی و متن یکی از اسناد ارایه شده به شرکت برشنا را که درآن امکان ساخت لین برق در دو مسیر با هم مقایسه شده بود، به اتفاق آرا تایید نمود که این موضوع یک بار دیگر سهولت امکان ساخت پروژه در مسیر بامیان-میدان وردک را محرز می سازد. مطابق حکم ریاست جمهوری، پس از تثبیت یافته های تخنیکی، باید در جلسه پایانی کمیسیون، راه حل مشخص کمیسیون در روشنی این یافته ها، به مقام ریاست جمهوری جهت اتخاذ تصمیم لازم ارایه می گردید. اما با تاسف جناب آقای داکتر محمد همایون قیومی رییس کمیسیون برخلاف حکم ریاست جمهوری از برگزاری جلسه کمیسیون خودداری ورزید. از آنجایی که ما اعضای کمیسیون بررسی مطالبات مردم ناشی از لین انتقال برق 500 کیلوولت، متعهد به شفافیت در کار کمیسیون، پاسخگویی به افکار عمومی مردم افغانستان و تعمیل مفاد حکم ریاست جمهوری می باشیم، گزارش کاملی از یافته های تخنیکی همراه با راه حل پیشنهادی مشخص را به ریاست جمهوری اسلامی افغانستان ارسال نموده ایم تا بر اساس آن تصمیمی را که تامین کننده منافع ملی کشور و حل کننده بحران اجتماعی ناشی از این مساله می باشد، اتخاذ نمایند. بدیهی است که اعضای کمیسیون، این گزارش تکمیلی را با کشورها و مجامع کمک کننده با افغانستان به شمول نهاد بانک انکشاف آسیایی که تمویل کننده پروژه می باشد، شریک خواهند نمود تا در تخصیص کمک های خویش در پروژه های انکشافی، منافع ملی مردم افغانستان را در نظر گرفته و از شیوع فساد و تصمیم های مبتنی بر تبعیض در این پروژه ها جلوگیری نمایند. مزیت ها و منافع راه حل پیشنهادی:
راه حل پیشنهادی کمیسیون، با بررسی تمامی اسناد موجود در مورد پروژه لین انتقال برق 500 کیلوولت پل خمری-کابل و با در نظرداشت اصل تامین منافع ملی در پروژه های انکشافی به مقام ریاست جمهوری اسلامی افغانستان ارایه گردیده است که در ادامه به چند مورد از مهمترین مزیت ها و منافع راه حل پیشنهادی اشاره می گردد:
1- زمان مورد نیاز برای رساندن برق به کابل در راه حل پیشنهادی کمتر از مدت زمان است که در طرح فعلی شرکت برشنا پیش بینی شده است، بنابراین در این طرح پیشنهادی مشکلات بی برقی کابل زودتر حل خواهد شد.
2- امکان اتصال دستگاه های تولید برق حرارتی از منابع داخلی در دره صوف ولایت سمنگان و اشپشته ولایت بامیان فراهم می شود. با توجه وابستگی زیاد افغانستان به منابع تولید برق هایدروپاور، بسیار ضروری است که روی منابع تولید برق حرارتی سرمایه گذاری شود.
3- مسیر بامیان-میدان وردک همان مسیر منابع معدنی افغانستان است که در اسناد رسمی به کاریدور منابع افغانستان (Afghanistan Resource Corridor) یاد می شود و حکومت افغانستان چندین بار از جمله در کنفرانس لندن به جامعه جهانی تعهد نموده است تا زیرساخت ها به شمول لین های انتقال انرژی برق، سرک ها و راه آهن را در این کاریدور ایجاد نماید تا زمینه انکشاف این منابع معدنی و در نهایت انکشاف اقتصادی افغانستان را فراهم نماید. با ساختمان لین 500 کیلوولت در مسیر بامیان-میدان وردک، امکان تامین برق پایدار و ارزان از منابع داخلی برای معادن آهن حاجی گگ و مس عینک لوگر مهیا می گردد.
4- از خطرات طبیعی موجود در مسیر سالنگ و افزایش هزینه های خودکفایی برق افغانستان جلوگیری می شود. موضوعی که در اسناد مختلف مربوط به این پروژه بر آن تاکید شده است.
5- ظرفیت انتقال برق به کابل و ولایت های جنوب و شرق کشور به مراتب بیشتر از حالت فعلی خواهد بود و این مزیت از کمبود برق دراین مناطق جلوگیری خواهد کرد.
6- قابلیت اطمینان شبکه برق کشور به ویژه برای تامین برق کابل و ولایت های شرقی و جنوبی کشور به صورت قابل ملاحظه ای افزایش پیدا می کند. این مساله احتمال خاموشی های گسترده ی موجود در کابل و ولایات دیگر را کاهش خواهد داد.
7- از تاخیر در پلان برق رسانی به مرکز بامیان و در آینده به دیگر ولسوالی ها و ولایات مرکزی کشور به شمول ولایات غور و دایکندی جلوگیری می شود. در ماسترپلان برق افغانستان که در سال 2013 و با تمویل بانک انکشاف آسیایی تهیه شده، پلان شده است تا سال 2020 لین انتقال ولتاژ بلند و شبکه های توزیع برق علاوه بر مرکز بامیان در ولسوالی های شهیدان و یکاولنگ نیز ساخته شوند.
8- مطابق پلان خودکفایی برق افغانستان، زمینه ساخت کاریدور دوم برق رسانی به ولایات جنوبی از مسیر بامیان-دایکندی-ارزگان و قندهار مهیا می گردد. این موضوع ضریب اطمینان تامین برق در جنوب افغانستان را بسیار افزایش داده و همچنان زمینه انتقال برق از پتانسیل های هایدروپاور موجود در این مسیر را فراهم می نماید.
9- واضح است که هرچه منافع اقتصادی بیشتر باشد، شاخص ها هم در تحلیل اقتصادی و هم در تحلیل مالی بهبود می یابند. در راه حل پیشنهادی، ظرفیت انتقال برق به کابل و ولایات جنوبی و شرقی 300 مگاوات بیشتر از حالت فعلی است که این مساله علاوه بر آنکه باعث اقتصادی تر شدن این پروژه ها می شود، در حالت فعلی که نیاز به برق به طور سرسام آوری در حال افزایش می باشد، برای رفع مشکلات بی برقی پایتخت و ولایاتی که در آینده نزدیک به شبکه برق متصل می شوند، بسیار حیاتی است.
10- با افزایش منافع اقتصادی این پروژه ها، شاخص های ذیل در تحلیل های اقتصادی پروژه ها، بهبود می یابند، نسبت منافع پروژه به هزینه های آن (Benefits to Cost Ratio) و نرخ برگشت داخلی پروژه یا همان (Internal Rate of Return-IRR). با این وجود تمایل نهادهای تمویل کننده به این پروژه ها افزایش یافته، درآمدهای شرکت برشنا بالاتر رفته و در نهایت اقتصاد کشور به صورت عموم نفع بیشتری خواهد برد.
11- پول این پروژه ها از طرف بانک انکشاف آسیایی به وزارت مالیه کشور کمک بلا عوض و در نهایت به شکل قرضه بلند مدت به شرکت برشنا است. پروژه هایی که درآمد اقتصادی بیشتر داشته باشند، قطعا به بهبود وضعیت مالی این شرکت موثر خواهند بود .
12- یکی از ویژگی های اساسی راه حل پیشنهادی، ایجاد شرایطی است که به نفع همه مردم افغانستان است و این مساله اهمیت اجتماعی و سیاسی آن را هم در ایجاد همگرایی بین مردم کشور برجسته می سازد. در این صورت مردم افغانستان به حکومت به عنوان یک حکومت ملی که حافظ منافع ملی است، می نگرند.
اعضای کمیسیون بررسی مطالبات مردم ناشی از لین برق 500 کیلوولت
15 قوس 1396