تغییر جغرافیای جنگ؛ غیر پشتون ها باید از مرزهای شمال و غرب دور شوند

کابل پرس^?: روز گذشته گزارش شد که نظام الدین قیصاری یکی از فرماندهان ارشد اوزبیک تبار توسط نیروهای کوماندو بازداشت شد، نیروهایی که زیر نظر خیال نبی احمدزی فعالیت دارند. نظام الدین فرماندهی نیروهای خیزش مردمی اوزبیک را علیه گروه های تروریستی بويژه طالبان و داعش در شمال کشور پیش می برد. او از نزدیکان ژنرال دوستم رهبر مردم اوزبیک می باشد که آرای اوزبیک ها در انتخابات ریاست جمهوری را به نفع اشرف غنی احمدزی جمع کرد. آیا خیال نبی احمدزی عامل سرکوب فرماندهان اوزبیک می باشد؟

برای اینکه تصویری درست تر از گسترش تروریزم در شمال داشته باشیم، باید به چند سال پیش و دوره ی حامد کرزی برگردیم. حتا می توانیم به چند دهه پیش و به زمان نادر غدار و محمد گل مهمند برگردیم، زمانی که مهمند کوره های اوزبیک سوزی برپا کرده بود و کتاب های ارزشمند تورکی را به آتش کشاند.

انتقال جغرافیای جنگ به سمت مناطق غیر پشتون نشین

در دوره ی حامد کرزی، تلاش های وسیعی صورت گرفت که جغرافیای جنگ را از جنوب به شمال سمت دهد؛ پلان ها و برنامه های زیادی در مورد روی دست رفته شد که بخش هایی از آن ها از جمله ترور فرماندهان اوزبیک، تاجیک و هزاره موفقانه انجام شد. در این دوره هجوم همه جانبه به طرف شمال توسط پشتون ها طالب و حامیان حکومتی از جمله کرزی نمی توانست یکباره انجام شود چرا که با مقاومت شدید روبرو می شد. برای همین فعالیت های نامحسوس تر روی دست گرفته شد. از جمله ی این فعالیت ها می توان به جابجا کردن پشتون های افراطی در میان پشتون ها ناقل در شمال اشاره کرد. پشتون های ناقل در شمال کشور، همیشه از جمله در زمان هجوم طالبان در دهه ی آخر قرن بیست، نقش راه بلد را داشتند و علاوه بر پناه دادن به طالبان، آنان را به مناطق مورد هجوم هدایت می کردند. در دوره ی کرزی نیز پشتون های ناقل شمال نقش مهمی را در جابجا کردن نیروهای افراطی پشتون بر عهده گرفتند. بسیاری از آنان توسط کاروان های کوچی از جنوب و مناطق پشتون نشین پاکستان به سمت شمال آورده شدند. یکی از نقش های اصلی کوچی ها در یک و نیم قرن گذشته همین جابجا کردن نیروهای افراطی پشتون در نقاط مختلف غیر پشتون بوده است.
در زمان کرزی همزمان پلان های تنش میان اوزبیک ها و تاجیک ها رقم زده شد که در دوره ی اشرف غنی احمدزی ادامه یافت. اختلاف و حتا درگیری مسلحانه میان نیروهای اوزبیک و تاجیک، این امکان را فراهم کرد تا نیروهای افراطی پشتون بیشتر از پیش در شمال جابجا شوند.
در یک رویداد خونین در سال 1386 خورشیدی، نیروهای والی پشتون جوزجان جمعه خان همدرد، به دستور او، ده ها تن از مردم اوزبیک را به خاک و خون کشاندند.

به دام انداختن رهبر اوزبیک ها
در جریان انتخابات ریاست جمهوری، رهبر اوزبیک ها، ژنرال دوستم با اشرف غنی احمدزی به عنوان معاون نخست یکجا شد. اشرف غنی وعده های زیادی به دوستم داده بود اما آن ها صرفا وعده بودند و اما احمدزی پلان خونینی را علیه اوزبیک ها و رهبر آنان در سر می پروراند. پس از آنکه در یک بازی کثیف سیاسی با پشتوانه ی استخبارات غرب، احمدزی بر کرسی ریاست جمهوری نشست، زمان برای انجام پلان های خونین علیه اوزبیک ها آماده شده بود. ابتدا صلاحیت های دوستم یکی یکی کمتر شدند. حتا چند حمله ی برنامه ریزی شده توسط حلقه ی ارگ نشین تروریزم، علیه ژنرال دوستم انجام شد که او توانست از آن ها جان سالم بدر برد. دوستم پسان تر به تبعید فرستاده شد تا پلان های خونین علیه اوزبیک ها و سایر غیر پشتون ها بهتر پیش بروند.

یکی از برنامه های اصلی برای موفق شدن این پلان ها انداختن آتش اختلاف از سویی بین اوزبیک ها و از سوی دیگر بین اوزبیک ها و تاجیک ها بود/است. در سوی دیگر همزمان کشتارهای سیستماتیک هزاره ها نیز افزایش یافت و هزاره ها دست به تظاهرات گسترده در داخل و خارج شدند که در تاریخ این کشور نمونه نداشت. با این وجود، بی برنامگی سران سنتی هزاره و منافع شخصی مانع از همراهی قاطع آنان با مردمشان شد و همین به حلقه ی تروریست پرور ارگ به شمول اشرف غنی احمدزی، حنیف اتمر، معصوم استانکزی و پسان تر گلبدین حکمتیار فرصت را برای سرکوب بیشتر هزاره ها، تاجیک ها و اوزبیک ها فراهم کرد.
اشرف غنی احمدزی، حلقه ای از احمدزیی های خود را که هماهنگ با برنامه های او بودند، در نقاط حساس امنیتی قرار داد. از جمله ی این افراد گل نبی احمدزی در کابل و خیال نبی احمدزی در شمال. گل نبی احمدزی در کابل دست به سرکوب اعتراضات هزاره ها و تاجیک ها زد. در یک رویداد خونین، نیروهای تحت فرمان او به دستور حلقه ی طالبان ارگ، تظاهرات گسترده ی مردم هزاره را در گوشه ای از شهر قرنطینه کرد و سپس انتحاری های پشتون با حمله ای خونین، صده ها تن را کشتند و زخمی کردند. چند ماه بعد نیز تظاهرات تاجیک ها توسط نیروهای گل نبی احمدزی به خاک و خون کشانده شد. پلان ترور دسته جمله ی رهبران تاجیک نیز گذاشته شده بود که آن پلان نتوانست به موفقیت چندانی برسد.

دور کردن پشتون ها از مرزهای شمال و غرب

آگاهان سیاسی و نظامی معتقدند که پلان سرکوب غیر پشتون ها چند نقطه ی حساس دارد. یکی از مهمترین نقاط آن، دور کردن تجمع این گروه های قومی از مرزهای شمالی و غربی می باشد تا هر نوع فعالیت مشترک آنان را با آنسوی مرز محدود کند. در حالی که پشتون ها در جنوب و شرق حالت خودمختار دارند و با مناطق خودمختار پشتون نشین پاکستان آزادانه در ارتباط می باشند، پلان جلوگیری هر نوع امکان ارتباط بالقوه و بالفعل از غیر پشتون ها در مرزهای شمال و غرب گذاشته شد. حمله ی خونین طالبان به نقاط مرزی در ولایت تخار که چند روز پیش صورت گرفت، عملیاتی از همین پلان محسوب می شود. از سوی دیگر حلقه ی تروریست پرور ارگ به کشورهای آسیای میانه سفر کرد تا هم از عدم ارتباط این کشورها با غیر پشتون ها اطمینان یابد و هم فرصت ارتباط را از آنان گرفته باشد.
این پلان های خونین همچنان ادامه خواهند یافت و همه ی این پلان ها بر سیاست کلی حاکمان پشتون و نیروهای نظامی غیر رسمی آنان همچون طالبان استوار است که: تاجیک به تاجیکستان، اوزبیک به اوزبکستان، تورکمن به تورکمنستان و هزاره و بلوچ به گورستان. این پلان خونین گاه تغییراتی نیز در نحوه ی اجرا پیدا می کند و آن اینکه در هر جای ممکن، تاجیک، اوزبیک و تورکمن نیز باید به گورستان فرستاده شوند.