کچرقروت سازی زبانها خود جنایت است

جان بیادر!

عطاخیل

زبان را کچرقروت ساختن خود یک جنایت فرهنگی بحساب می آید. بنده زمانی چشمم به مضمون یکی ازنویسنده های دوره گرد انترنتی دریکی ازپورتالها وکثافت دانیهای که دیگرنمیخواهم نامش را ببرم خورد بیاد کچرقروت غذای لذید ودوست داشتنی خودم افتادم.

کچرقروت غذای است که ازبرنج شوله ای وقروت تهیه شده وقروت بعداز چقرساختن قسمت وسطی برنج به آن اضافه میگردد.

درشرایط حاضر این غذای لذیذ شکل مدرن تر را بخود گرفته و درهمان قسمت وسطی یک کاسه گک کوچک بلاستیکی میگذارند تا درآخرین لحظات پایانی غذا، قروت به حالت طبیعی خود باقی مانده وبه اطراف سرایت نکند.

اماچنانچه دیده میشود بعضی ازنویسنده گان انترنتی ما بخاطر فرونشاندن عقده های روحی وروانی شان زبانهارا به شکل کچر قروت قدیمی و کلاسیک استعمال میکنند.

یعنی اینکه دیگرازکاسه گک پلاستیکی خبری نیست قروت خودش دربین برنج ریخته شده ودرلجظات پایانی برنج وقروت ازحالت آراسته شدهء خود خارج گردیده وهمه باهم خلط گردیده است. التبه ازنظرفن آشپزی ونوش جان کردن غذاهای هوسانه ولذیذ هرچه باشد هنر پنداشته میشود. وهیچ گاه بار جنایت ندارد. اما درقسمت زبانها بکارگیری چنین اسلوب میتواند به قول شاملو باعث تولید یک زبان حرام زادهء شود که هیچ کس جز خود نویسنده ویا گوینده، کسی قادر به فهم آن نگردد. درکشورما افغانستان قبل ازبزرگان چون واصف باختری لطیف ناظمی ودکتوراکرم عثمان رهنورد زریاب، محمود فارانی یوسف آئینه وغیره نوشتن ویا نگارش یک عریضه ویا یک مقاله ویانشر یک خبر عادی با کلمات ثقیل عربی آمیخته بود که جز افراد معین وعربی دان مردم عادی قادر به فهم آن نبود. شاید تنها کسیکه درنسلهای قبل ازافراد یادشده مستثنی باشد مورخ شهیر کشور مرحوم غبار باشد که برای توده ها می نوشت وسبک نوشته هایش روان وعام فهم است. دقیقا نقطهء مقابل مرحوم فیض محمد کاتب. با مطالعه آثار ملافیض محمد کاتب میتوانیم درک کنیم که نوشتن ونویسنده گی درقدیم الایام کار افراد عادی نبوده وکاربرد عبارات ثقیل عربی دلالت برتبحر وعالم بودن شخص میکرده است. درین مورد مطالعات مرحوم فیض محمد کاتب شناخت مارا درسبک نوشته های ثقیل تکمیل مینماید.

اما چنانچه عرض شد باظهور افراد چون واصف باختری وناظمی وزریاب واکرم عثمان وموسی نهمت وفارانی وآئینه درکشورما تحول خیلی بزرگ درعرصه ء نویسنده گی شعر و ادب رونما گردید که ازین ناحیه افراد یاشده حق بزرگ بالای نسل امروزی کشورما ونسلهای فردا دارند. ناگفته نماند که نسل را که امروز شاهد هستیم نیزنسل تحول آفرین است چنانچه که بعداز مهاجرت های دسته جمعی مردم به کشور همسایه ایران بعدازاشغال کشورتوسط شوروی شاهد تحول دیگری درعرصه نویسنده گی فارسی زبانان کشور می باشیم . پیش کسوتان نسل امروز همان مهاجران افغانستان بودند که به ایران پناهنده شده بودند. این دوره شگوفاترازدوره قبل است. ظهور شاعران ونویسنده گان مانند کاظم کاظمی ابوطالب مظفری، شریف سعیدی، کامران میرهزار، میرحسین مهدوی هادی میران میتواند تحول دیگری درعرصه نوسنده گی وادبیات فارسی تلقی گردد. باظهور این اشخاص دیگر ایرانیها که قبلا زبان دری را معادل زبان پشتو میدانستند وبعضی ها آنرا با زبان اردو به اشتباه میگرفتند کاملا ازبین رفت . این نسل راه را برای شناسایی بهتر زبان وادبیات فارسی زبانان افغانستان درایران بازکرد. وچه بسا که اکثرنویسنده گان وشعرای پناهنده بالاترین جوایز ادبی را درانکشور حایزگردیدند. حالا باظهور این نسل درفضای مطبوعاتی وانترنتی فارسی دیگرهرکسی کوشش دارد تا بافارسی معیاری بنویسد که برای تمام فارسی زبانان چه درایران ویاافغانستان ویا تاجکستان قابل فهم باشد.

اما بحث درین مقاله کنجکاوی درمورد سبک های نویسنده گی نویسنده های قدیم وجدید نیست من میخواهم عرض کنم که کچر قروت ساختن زبانها کاری است نهایت ناپسند. . مثلا اگر من درهمین یک جمله چندین لغات نامانوس پشتو را بکار ببرم به خواننده فارسی زبان جفا کرده ام. چنانچه که یک پشتو نویس دریک جمله چندین لغت انگلیسی وفارسی وعربی را طوری بکارببرد که خوانندهء عادی توان فهم آنرا نداشته باشد هم به زبان پشتو وهم به خواننده جفا کرده است. درتاریخ گذشته این حوزه که شامل افغانستان وپاکستان وهندوستان میشود تنها شاه جهان یکی ازشاهان مغل درهندوستان چنین زبانی را بوجود آورد که اکنون نامش را " اردو" میگویند این زبان زبان لشکریان شاه جهان بود که درآن طوایف مختلف به خدمت ارتش درآمده بودند ازعرب گرفته تاترک تا فارس تاهندی وپنجابی وسندی وغیره که اکنون اردو گفته میشود. .

من قبلا درقسمت زبانهای دری وپشتو یادی از پوهاند (زیار) استاد دانشگاه کابل کردم که سبب رنجش تعدادی ازفاشیستان دوزبانه ای کچرقروت خواه گردید.. لذا با دیدن مضمون آقای سلیم که به زبان پشتو نگاشته شده بود انگیزم ای برایم پیدا شد تا این مقاله را بنویسم .

اگرغلط نکرده باشم این نویسنده آقای "سلیم" ازنویسنده گان طرفدار خانم ملالی جویا میباشند که درسایت کابل پرس هم ویدیوئی خانم جویا را ازسایت یوتوب به سایت کابل پرس کاپی نموده و منتشر میکنند که کاربس نیکو انجام میدهند اما درسایتهای دیگریکه به آرای مخالف ارج قایل نستند و روی بهانه های مضحک چون تاریخ وفرهنگ وافتخارات ملی وغیر نظرات مردم را سانسور میکنند نوشته های ایشان سوال برانگیز شده وکار اخیرشان کاملا شباهت به همان کچرقروت سازی زبانی را دارد.

من زمانیکه عنوان مقاله را خواندم ( زمونژ لیکوال هم خود کش بیگانه پرست شوی دی) فکرکردم که این یک طنز است اما با خواندن کامل مقاله دریافتم که ایشان نیزازجمله کسانی اند که تظاهر به پشتونویس بودن میکنند وخواهان بازگشائی دوکان های تجارتی فرهنگی اند که دیگران بازکرده وبا تفرقه اندازی زبانی باعث محو هویت جمعی یک مردم شده اند.

بناء درنگ را برخویش لازم ندانسته قبلا ازآنکه به تائید ویا تردید محتوای مضمون شان بپردازم خودشان را محکوم به جنایت کاری فرهنگی مینمایم البته به دلایل زیر:

به همگان معلوم وهویدا است که جدا سازی بین زبان دری وپشتو یا فارسی وپشتو درعصرمحمدگل خان مهمند ومتعاقب آن افتتاح پشتو تولنه که قبلا محل تحمع شاعران پشتو درقندهار بود بوجود آمده است. این جدا سازی برای پشتونها حق داد که دیگر به زبان پشتو بنویسند وبه همین زبان خواندن ونوشتن را بعنوان یک هویت جدید فراگیرند. تعدادی زیادی ازکسانیکه حتی تاجک هم بودند مانند استاد بختانی خدمتگار نیز درسلک همین افراد چون بینوا ورشاد والفت وحتبیبی وغیره جنایتکاران چسپیده و با زبان قدیمی که سالها با آن سر وکار داشتند وداع کردند. ولی دیری نگذشت که خود به خام بودن کارخویش پی بردند ویقین حاصل کردند که این راه به ترکستان منتهی میشود. تنها با دیوان رحمان بابا ویا خوشحال خان نمیتوان یک زبان را درهمهء عرصه های کشوری ولشکری نهادینه ساخت. دوباره سیستم را طوری تغیردادند که درپهلوی زبان فارسی باید زبان پشتو نیز رشد کند. اگر واژه نتواند بیان کننده وافاده کننده یک مطلب باشد هیچ فرق ندارد که از زبان دری به عاریت گرفته شود.
درین میان بین آن همه افراد واشخاصیکه نامبرده شده چون علامه حبیبی وعلامه رشاد علامه بینوا وعلامه الفت اختلافات فکری پدیدارگشت . وازهمه بدتراینکه الفت بخاطرعرب پودنش واینکه ازقندهارنیست مورد بی مهری دربار قرارگرفت . علامه حبینبی یکی دوبار تغیر موضع داد یکبار به پاکستان پناهنده شده وتابعیت کسب کرده وبا انتشار مضامین تند علیه دربار مسایل زیادی را افشا کرد که درکتاب آقای عبدالحمید مبارز تفصیلات آن ذکر گردیده است وتعدادی به همان ادامه خط اصیل فکری محمدگل مهمند بودند وتعدادی دیگر هم خواهان رشد زبان پشتو همگام بازبان دری. بودند

بهرترتیب بعداز انقلاب کبیر ثور برهبری نابغه شرق دگرگونی های قابل ملاحظه درعرصه زبان بوجود آمد خلقیها که بیشتر طرفدار برقراری نظام سوسیالیستی بودند ومطالعات کتب فارسی ایرانی زبان تفکرشان بحساب می آمد چندان به مسایل غنامند سازی زبان پشتو توجه مبذول نداشتند جلسات رسمی اعضای حزب درشهرکابل واکثر ولایات بازبان فارسی دایرمیشد. بهترین سخنرانان خلقی دو آتشه بیانات انقلابی شانرا به زبان فارسی ویا دری برای مردم ابلاغ میکردند بروتهای کشال وبلند صحبت کردن و دست ها را برسم اخطاریه بالا کردن درهنگام سخنرانی از مواصفات برجسته یک سخنران خلقی بحساب می آمد. ولی بازهم نشرفلمهای هنری به زبان پشتو ازکشور پاکستان خود گواه براین بود که حاکمان خلقی نیز خواهان ترویج زبان پشتو به عوض زبان اردو که بیشتر توسط فلم های هندی رواج یافته بود هستند .

موسیقی نیز درعصر خلقی ها ازحالت درباری به حالت توده ای درآمد خان قره باغی وبخت زمینه نمونه های بارز موسیقی قولکلور زبان پشتو بودند اما حفیظ الله امین بار دیگر موسیقی را درباری ساخت وشکل بیشترفته آنرا توسظ احمدولی وهنگامه به تجربه نشست. وخان قره باغی مظلوم بیچاره بخاطر قرابت وهم ولایتی بودن با تره کی مورد خشم امین قرار گرفته واز هنرنمائی محروم گردید تا اینکه درعصر رفیق کارمل کاملا ازصحنه زنده گی بدر شد.

خلص کلام اینکه حالا ما به همان نوع دوم فاشیزم زبانی مواجه هستیم. ازیکطرف کسانی ادعا دارند که زبان فارسی متعلق به ایرانیها بوده وزبان دری افغانها زبان کاملا جدا از فارسی است بناء این خواست محترم وزیر اطلاعات وفرهنگ!!!!؟ امروزی است که بین فارسی زبانان خط فاصل را ایجاد کرده وخواهان پاکسازی زبان پشتو ازلغات اجنبی بوده که طبعا زبان دری نیز برای یک پشتون که ازلیسه خوشحال بابا فارغ میشود بیگانه بحساب می آید اما زبان دری را باید بالغات پشتو خلط کردن وصحبت کردن گناه بحساب نمی آید. کوچکترین آواز اندرین راستا برچسپ فاشیزم برجبین خوردن درپی دارد ما افغان هستیم زبان ما پشتو و دری است پس یک افغان باید به دو زبان حرف بزند. درحالیکه زبانهای ازبکی وترکمنی وورستانی وغیره نیز وجو دارد که آنرا درقطار زبانهای اقلیت بحساب می آورند.

پس نمیدانم که حالا فاشیستان ازطزاز آقای سیستانی که دیروز خواهان یکجا سازی تمام سرزمینهای پشتونی آنطرف دیورند بوده وهرنوع صدای را مبنی برشناسائی خط دیورند مارک وتاپهء ستمی وانتی پشتونی خیانت به وطن وناموس فروشی میزدند اما امروز عقل به سرشان آمده وخود خواهان برسمیت شناختن خط دیورند شده است چی وقت خواهد بود که این افراد ای عقل را نیز کمائی کنند که زبان فارسی زبان کتابت زبان علم زبان منطق زبان فلسفه زبان عرفان زبان شعر وموسیقی زبان تخنیک زبان تکنالوژی وبلاخره زبان که میتواند درسطح بین المللی هویت گم شده باشنده گان این سرزمین را به جهانیان بشناساند یگانه زبان رسمی این کشور بوده وبازی با آن بازی کردن با تاریخ وفرهنگ یک ملت است. این استدلال چه وقت قبول خاطر ایشان قرار خواهد گرفت وازسرتمبگی ولجاجت های حیوانی دست خواهند کشید.

شاید بنده دربسیار موارد با استاد زیار همنوا نباشم اما درچند مورد علمی که ازایشان خوانده ام فکر کنم که انصاف وامانت علمی را مراعات کرده است . پوهاند زیار با وجود داشتن عشق فراوان که به زبان خود دارد هرگز نمیتواند یک فاشیست تنگ نظر به حساب آید. بخاطراینکه او یک استاد مسلکی یک زبان است. و او درمضمون خویش ویا درشعر خود که به زبان پشتود ازکلمات فارسی ویا اردو استفاده نمیکند اما این قدرت را دارد که شعر سپید فارسی بسراید . که هیچ فرق با هرشاعرفارسی گوی دیگر ندارد وخیلی زیبا هم سروده است. سروده وی درباره مجسمه های بودا که بدست طالبان وحشی ویران گردید ا به زبان فارسی از زیبا ترین اشعار فارسی وی است که بنده درسایت پیام زن شنیده ام . درآن شعر استاد زیار به بهانه مجسمهء بودا بدن بلورین زن را به استقبال می نشینید که اهریمن تاب دیدن زیبائی آنرا ندارد .و آقای زیار آنرا به شکل شعرسپید سروده شده است که انسان گمان نمی برد که او یک پشتو زبان باشد. اما درعین حال وی درپشتو نیز ید طولا دارد وکمتر کسی شاید پیدا شود که سخن وی را بفهمد این دلالت برعلمیت وتسلط علمی وی میکند نه بربعصب زبانی وی.

باهمه حال عرض من خدمت آقای سلیم این است که : اگر میخواستید که به زبان پشتو مضمون بنویسد لطفا به عوض کلمات "خودکش بیگانه پرور" کلمات اصیل پشتو را استعمال کنید که : خپل وژونکی او پردی پالونکی" زمونز یوشمیر لیکولان خپل وژونکی او پردی پالونکی دی. که حق مطلب ادا شود وهم معلوم شود که منظور شما نویسنده ویا لیکوال مشخص واحد نیست بلکه یک تعداد از نویسنده گان خود کش بیگانه پرور هستند ازاینکه حروف پشتو درکیبورد من نیست ازنشان ندادن یا ها به شکل گرامری آن معذرت میخواهم
.