شتاب در امضای پیمان های استراتیژیک چرا؟ حکومت باید به موارد مهمی توجه نماید
زمان خواندن: (تعداد واژه ها: )
مدتهاست که حرف و حدیثهایی درباره امضای پیمان استراتژیک بین افغانستان و آمریکا بر سر زبانهاست و در این روزها حکومت افغانستان در تلاش است تا علاوه بر امریکا، با برخی کشورهای دیگر مانند بریتانیا، فرانسه، ایتالیا، جرمنی، آسترالیا قرار دادهای استراتیژیک را به امضا برساند. رییس جمهور حامد کرزی نیز در مراسم افتتاح سال دوم کاری شورای ملی کشور اشاره یی به این امضای پیمان های استراتیژیک با کشورهای جهان داشته و امضای این پیمان ها را به نفع امنیت افغانستان و منطقه دانسته است.
گفته می شود که قرار است دور تازه ی از مذاکرات میان امریکا و افغانستان بر سر امضای سند استراتیژیک میان این دو کشور در ماه جاری میلادی در کابل آغاز شود و مقامات افغان و امریکایی بحث های تازه یی را در مورد پیمان استراتیژیک آغاز نمایند و شاید سال 2012، سالی باشد که سند روابط استراتیژیک افغانستان با امریکا به امضا برسد.
امضای سند روابط استراتیژیک افغانستان با سایر کشورهای جهان حساسیت برانگیز نبوده و دولت افغانستان می تواند با هر کشوری از جهان با سرعت این اسناد را تکمیل و امضا نماید که شاید در آینده نزدیک ما شاهد امضای چنین پیمان هایی با بعضی کشورهای اروپایی و بالخصوص اتحادیه اروپا باشیم.
پیمان استراتیژیک افغانستان با امریکا، از ابتدا تا اکنون آکنده از حساسیت ها و واکنش های کشورهای همسایه و منطقه بوده است و شاید دلیل اصلی این حساسیت ها و واکنش ها هم همان خواست امریکا مبنی بر داشتن پایگاه های نظامی در افغانستان باشد.
امریکا خواهان داشتن پایگاه های نظامی در افغانستان است، خواستی که اشتراک کنندگان لویه جرگه عنعنوی ماه عقرب سال جاری خورشیدی در کابل نیز آن را با گذاشتن شرط هایی قبول نمود.
با این حال با وجود آنکه مقامات افغان همواره اطمینان داده اند که امضای پیمان استراتیژیک افغانستان با امریکا به ضرر هیچ کشوری نیست، تمام حساسیت های کشورهای منطقه تا هنوز پا برجاست.
رییس جمهور حامد کرزی در مراسم افتتاح سال دوم تقنینی شورای ملی بار دیگر اطمینان داد که امضای قرار دادهای استراتیژیک افغانستان با کشورهای جهان به ضرر هیچ کشوری نخواهد بود و امضای این پیمان ها باید سبب تامین امنیت منطقه و نابودی تروریزم شود.
سخنان حامد کرزی در مراسم افتتاحیه سال دوم کاری شورای ملی نشان گر این است که به زودی دور تازه یی از گفتگوها بر روی پیمان استراتیژیک افغانستان و امریکا و بعضی کشورهای دیگر آغاز خواهد شد.
اما گذشته از این که گفتگوها بر سر این پیمان چه زمانی اغاز خواهد شد و پیمان استراتیژیک افغانستان و امریکا که برای آینده افغانستان مهم بوده و کشورهای همسایه و منطقه را نیز نگران نموده است در سال جاری میلادی امضا خواهد شد یا خیر؟ به این موضوع بر می گردیم که امضای سند روابط استراتیژیک با کشورهای جهان که دولت افغانستان با چنین شتاب در حال امضای آن است، آیا واقعا نفعی بر افغانستان و آینده افغانستان دارد و یا اینکه همه و همه عملکردی تهی و شتاب زده خواهد بود، مانند سایر اعمال حکومت کرزی که هیچ سودی به افغان ها و آینده افغان ها نخواهد داشت.
امضای هرگونه پیمان استراتیژیک افغانستان با کشورها از حقوق افغانستان و دولت و مردم افغانستان است و افغان ها می توانند بدون دخالت کشوری، با کشورهای جهان پیمان های استراتیژیک امضا نمایند.
حال اگر دولت افغانستان می تواند با هر کشوری سند همکاری های استراتیژیک را امضا کند و فرقی نمی کند که این کشور اروپایی باشد و یا هم آسیایی؛ اما امضای این سند با امریکا نظر به دیگر کشورها فرق دارد.
امریکا در سند استراتیژیک با افغانستان خواستار داشتن پایگاه های نظامی در خاک افغانستان شده است که این موضوع، نگرانی های جدی را در کشورهای منطقه و همسایه بالخصوص پاکستان، ایران، چین و روسیه بوجود آورده است.
موضوع دوم این که مردم افغانستان هیچ گاهی تحمل استعمار و یا حضور استعمارگرانه خارجیان را نداشته است و در صورتی که حضور نظامی طویل المدت امریکا در افغانستان و عملکردهای نظامیان امریکایی در آینده، این احساس را بر افغان ها بر انگیزد که گویا افغانستان تحت استعمار است، افغان ها هیچ گاهی ساکت نخواهند ماند و تاریخ خود گواه است افغان ها با استعمار و استعمارگران چه کردند.
دولت افغانستان با هر کشوری که سندهای همکاری استراتیژیک را امضا می کند حق آن را دارد اما در امضای پیمان استراتیژیک با امریکا باید بر چند مهم توجه جدی شود.
اول اینکه دولت افغانستان نباید از موضع عجز و ناتوانی بر پیمان ها نگاه کند و با موضع عجز و ناتوانی به امضای پیمان ها با کشورهای جهان به خصوص امریکا بپردازد.
درست است که افغانستان در حال حاضر از لحاظ سیاسی، نظامی و اقتصادی دچار ضعف و عقب ماندگی است اما کشوری مستقل و دارای حقوق است که هیچ گاه نباید این حقوق پایمال عجز و ناتوانی اش شود.
دوم اینکه حساسیت های همسایگان افغانستان و کشورهای منطقه در مورد ایجاد پایگاه های نظامی امریکا در افغانستان نیز مهم است و حکومت کرزی نباید به این مسئله به کوچکی بنگرد.
ایجاد پایگاه های نظامی امریکا در افغانستان ممکن است برای بعضی از کشورها به مثابه خطری جدی تلقی گردد و این امر امکان دارد مشکلات های بزرگی را برای افغانستان و افغان ها در آینده بوجود بیاورد و حتی امکان این هم است که افغانستان درگیر جنگی منطقوی و ناخواسته شود.
اگر حکومت افغانستان و مقامات افغان در ماه جاری میلادی می خواهند سیر تازه مذاکرات برای امضای پیمان استراتیژیک افغانستان با امریکا را اغاز نمایند باید توجه نمایند که موجودیت پایگاه های نظامی امریکا در افغانستان در کنار اینکه می تواند برای افغانستان فواید خاص خود را داشته باشد، این پایگاه می تواند افغانستان را به گرداب جدیدی از مشکلات نیز بکشاند.
پس باید مقامات افغان در دور جدید مذاکرات که شاید منجر به امضای پیمان افغانستان با امریکا شود نگاه عمیق به خواست امریکا مبنی بر ایجاد پایگاه های نظامی در کشور نموده و با درک حساسیت های منطقوی، شروطی را بر این پایگاه های امریکا و نظامیانی که در این پایگاه خواهند بود مشخص نماید تا باشد که اندکی از نگرانی های منطقوی کمتر گردد و همچنان موجودیت این پایگاه ها و خودسری های نظامیان امریکایی در این پایگاه ها، آینده افغانستان را به خطر نیندازد.
مسئله دیگری که باید امریکایی ها بدانند و به آن توجه نمایند این است که تاریخ گواه است که افغان ها هرگز به استعمار و استعمارگران تن نداده است و هیچ گاهی تحمل حضور استعمارگرانه یک خارجی را درکشور خود ندارند.
امریکایی ها باید بدانند که اگر خیال دارند با داشتن پایگاه های نظامی در افغانستان راه استعمار خویش را در افغانستان باز نمایند و از افغانستان برای رسیدن به اهداف فراتر از افغانستان خویش دست یابند این را بدانند که از این خیال خام دست بردارند. مردم افغانستان همان گونه که در گذشته، همواره با کشورهای جهان در صلح و ارامی زندگی کرده است و در جنگ های جهانی بی طرف باقی مانده است، از این پس نیز اجازه نخواهد داد تا از خاک کشورش علیه کشوری دیگر استفاده شود.
امریکایی ها این را هم توجه نمایند که نه با داشتن پایگاه نظامی در افغانستان می توانند افغانستان را مستعمره خویش بسازند و نه اینکه از آن علیه کشوری همسایه و منطقه استفاده نمایند و دولت افغانستان نیز نباید اجازه چنین کاری را در هنگام امضای پیمان استراتیژیک با امریکا به این کشور بدهد.
اگر چه امریکا با داشتن پایگاه های نظامی خود در افغانستان به همان گونه هم به اهداف زیادی دست خواهند یافت و به مثابه اهرامی فشار و وحشت بر بعضی کشورها خواهد بود که خود می تواند به امریکا کمک کند اما به امریکا اجازه هیچ گونه تحرکی از خاک افغانستان بر علیه کشورهای همسایه و منطقه نباید داده شود.