زوال فارسی زبانان قندهار

در قندهار .
در نواحی اول و شش در چار اطراف خرقه مبارک و ارگ احمد شاهی ساکن و کارکنان دولت , کسبه کاران چون زرگر, اهنگر , خیاط , میکانیک ..... را تشکیل میدهند ,همچنان عده از انان در نادر اباد و ولسوالی پنجوایی در غرب شهر قندهار زندگی و مصروف باغداری و زمین داری میباشند .

ایشان در بنیاد گذاشتن شهر و نظام احمد شاهی نقش عمده داشتند و ارکان مهم دفتری , لشکری وخزانه داری... قبیله سدوزی و محمد زی را تشکلیل میدادنند .

اکثر حاکمان قندهاری سده های اخیر با انان دوستی و خویشی و خون شریکی داشته اند ,اثرات این ها را در گفتار , کردار , قیافه , لباس , غذا , در معماری شهر قندهار به سبک ایران و خراسان واژه های فارسی در زبان اوغانی قندهاری و نام های اماکن و محلات را تا حالا میتواند لمس کرد .

تعصب قومی, مذهبی, نژادی سده های اخیر که از جانب انگریز ها در تفاهم و همکاری قشر حاکم اوغانی در بین مردم ما رواج داده شده است ,این قوم شریف را نیز خورد وخمیر , با خون پوست و گوشت شان جنگ های مذهبی ,مصادره ,فراری و کشته شدن خود و بستگان شانرا درحاکمیت های گذشته ,مجاهدین و طالبان حس کرده اند ,گروه های گلبدین ,خالص سیاف , حتا میانه رو های ظاهر شاهی و طالب بزرگان جهادی و غیر جهادی شانرا بدون موجب ترور, زندانی وفراری و اموال مردم شانرا چپاول و بر گذاری مناسک مذهبی شان را محدود و یا سلب نموده اند ...

فراموشی این اقلیت مظلوم از جانب دولتمداران , اقلیت بودن زبانی و مذهبی شان در ان محیط , نبود مکتب بزبان فارسی, فراموشی مسایل مذهبی نسبت نبودمسجد و مدرسه انانرا از مسایل زبان ,فرهنگ , مذهب ... بدور نگداشته است , از اینرو بوده است که شیخنا محسنی قندهاری کاردر بانک ها را رها و دنبال علم و دانش اسلامی رفته و اولین و یگانه مسجد یا بگفته خودشان اولین " امام باره" را چهل پنجاه سال قبل برای نجات مردمش اساس گذاشته است , چه خوب میبود پول گزاف اعمار مدرسه جدید اش در کابل را چند مسجد و مدرسه دینی با همان مواد سنتی محلی فراوان و ارزان در قندهار اعمار و مبلغینی را هم انجا میفرستاد تا در راه نجات مردمش اقدامی میبود خیر خواهانه , و یکی دومکتب دخترانه و پسرانه در شهر قندهار و یکی دو دیگر در نادر اباد و ولسوالی پنجوایی بزبان مادری شان قند پارسی دایر مینمود " چونکه قانون اساسی کشور تحصیل بزبان مادری را تضمین و فارسی هم زبان رسمی کشور میباشد ", هر گاه چشم امید مردم به حاکمان اوغانی باشد هیچگاه در زمینه به هدف شان نخواهند رسید انها هرگز حاضر نخواهد شد تا برای اقلیت ها در لغمان و جلال اباد و قندهار ... مکتب, مسجد و درمسال اباد کنند.

عنصر دیگری ناشی از تعصب حاکم بر فضا جامعه , بعضی ها بلخصوس تحصیل یا فته ها را به انکار هویت واداشته است از این رو زنان تعلیم یافته بیشتر خود را اهل هرات ,فراه,غزنه, کابل و یا از جمع اقوام اوغانی قندهار معرفی و این ناروا انانرا به پرتگاه سوق میدهد ..

مسله دیگری که در مسخ هویت انان گارگر افتاده است , سرازیر شدن مامورین ملکی نظامی در گذشته و حال به قندهار وعلاقه مندی غلجایی های جنوبی و مشرقی بی پول و بی دستر خوان و رایگان بودن زنان فارسی زبان , ایشانرا منبع زن گیری دیگران قرار داده و به ساده گی حاضر میشوند تا پای عقد هر کی از هر کجا از هر مذهب و زبان بنشینند , خوب روشن است که اب ودانه فراوان قندهار , رنگ گرفتن خربوزه از خربوزه ,با ما نشینی ما شوی با دیگ نشینی سیاه, اجزا؛ مهم در این اقدام زنان فارسی زبان انجا بشمار می اید , گاهی تکرار بار بار این عملیه به امید موفقیت و خانه بخت رفتن, نتیجه معکوس و استفاده جنسی را رایج و تعدادی را به فحشا می کشاند تا جایکه پدر, برادر ,کاکا, مادر .. میدانند که فلان زن و دختر شان با مردان بیگانه در ارتباط و پای نامحرم را بخانه باز و یا بعد عروسی با افراد یکه در گذشته ها در ارتباط بوده اند هنوز هم حشر و نشر دارند , ولی خمی به ابر و نمی اورند, شاید دوستان و عزیزان فارسی زبان قندهار و کسانیکه در ان محیط بلدیت دارند با من موافق باشند که از هر ده فامیل دو – سه ان غرق در این بدبختی ها اند .

همین فیصدی هاست که اقوام فارسی زبان سایر ولایات حتا ملیت های دیگر را از انان دل سرد و هرگز حاضر نمی شوند تا با انان امیزش وپای سفره عقد بنشینند , در حالیکه همه خانواده ها و مردم فارسی زبان انجا مردم بد و اغشته به اینگونه مسایل نیستند از طرفی هم فارسی زبان قندهار صاحب کمال و جمال , خوش گفتار و خوش منقار, با نظافت و پخت وپز عالی, لباس و خانه داری بی نذیروبیشترینه هم تحصیل یافته که بوی کابل و هرات... را از انان میتوان حس کرد .

اینکه غلجایی های سرگردان مشرقی و جنوبی فرسخ ها دور از محیط خود, در پی لقمه نانی به قندهار سر گردان اند و چرا به انان دل می بندند ؟ !!

زیرا در مناطق خودشان زنان خرید و فروش و قیمت ان کمرشکن و ازدواج با بیوه ها هم برای این بیچاره ها میسر نمیباشد , ازسوی هم زنان قبیله از نظر مسایل خانه داری و تربیه و نظافت .. در سطح پاین قرار دارند , رنج بیشمار و خواب های پریشان در راه زن ایشان را وا؛ داشته است تا چندان به گذشته خوب و بد جنس لطیف اهمیت ندهند ,اخر از قدیما گفته اند قدر موزه(کفش) را پای ترکیده و قدر .. قنبر داند .

این است که افراد بی پدر و بی مادر و بی همه چیز سر گردان در کوچه و و بازار قندهار مانند" رحمت اله روان غلجایی, کوچی زی, زابلی ,خادی ,پرچمی, خلقی , اخوانی اوغانملتی " در یک نگاه دل و دماغ را از دست داده و تن به عروسی کسانی میدهند که مردم خودشان از هم صحبت شدن با انان شرم دارند چه رسد به ازدواج با انها .

اینگونه افراد بخاطر داشتن زن فارسیوان! نزد خیش و قوم وغلجایی های هم طراز خود "پایه کشی میکنند - اصطلاح قندهاری ها "(فخر میفروشند ,خود نمایی میکنند , خود را یک سر و گردن از سایر غلجایی ها بالا فکر میکنند, رکلام میدهند ).

حرف اخر را از کسی که زبان فارسی در برابراش احساس عجز میکند خدمت عزیزان فارسی زبان قندهار تقدیم میکنم . هر دور ماند از اصل خویش – باز جوید روزگاری وصل خویش