تحصیل حق ماست، ما را یاری کنید

مظاهره کنندگان پلاکاردهایی با عناوینی همچون "تحصیل حق ماست، ما را یاری کنید" "نمیتوانم تذکره بگیرم = نمی توانم درس بخوانم" در دست داشتند. آنها می گویند که این بخشنامه مانعی بر سر راه تحصیل آنهاست و دلیل اینکه چرا وزارت خارجه در اقدامی نسنجیده و مخالف با قانون اساسی و قانون پاسپورت، مانع تحصیل جوانان خود در کشوری دیگر می شود، را درک نمی کنند.

دانشجویان، که تعدادشان به بیش از پانصد تن میرسید، در برابر ساختمان سفارت تجمع کرده بودند و خواستار پاسخگویی مقامات سفارت در این خصوص بودند. لیکن هیچ یک از مقامات سفارت نه تنها در مقام پاسخگویی بر نیامده، بلکه درب سفارت را به روی این دانشجویان بستند و آنها را در خیابان به حال خود رها کردند و سفارت نیز به حالت نیمه تعطیل درآمد.

"ما از این سفارت و کارمندان آن دست شسته¬ایم." این را میرویس خ. دانشجوی دانشگاه بین المللی قزوین می گوید. او ادامه میدهد "رفتار ناشایست کارمندان سفارت افغانستان محدود به عدم همکاری در صدور پاسپورت نیست. آنان با هر دانشجو در هر بخش به اشکال مختلف برخورد تبعیض امیر دارند." او بر این باور بود که کارمندان سفارت افغانستان در ایران بقایای حکومت برهان الدین ربانی در دهه هفتاد هستند. به همین دلیل عده¬ای که متعلق به تنظیم و منطقه¬ایی خاص هستند اداره سفارت را در اختیار داشته و با مراجعین و دانشجویان برخوردهای تبعیض آمیز دارند.

تعداد زیادی از نیروهای امنیتی در محل حاضر شده و با خشونت و لت و کوب مانع از تجمع دانشجویان در جلوی سفارت گشتند. از هرگونه عکس برداری و فیلم برداری از این تجمع جلوگیری شده و با برخورد خشن نیروی امنیتی مواجه می¬شد.

با وجود اینکه طبق قانون اساسی افغانستان، تمام افغان¬ها برابرند و از حقوق تحصیل مساوی برخوردارند، و بر اساس قانون پاسپورت ارائه پاسپورت با ارائه مدارک اثبات کننده هویت افغانی صورت می¬گیرد. ولی ظاهراً دانشجویان افغانی که در ایران تحصیل می کنند، از این قاعده مستثنایند.

حسین م. دانشجوی رشته مهندسی معدن در این خصوص می گوید: «من نمی دانم چه بگویم. دولت ما به جای اینکه ما را تشویق به درس خواندن و کسب علم کند، برعکس با این حکم مانع تحصیل ما شده است.»

ایران در سال های اخیر میزبان پناهندگان افغان بوده و این حضور هم در این سال ها با فراز و نشیب های بسیار همراه بوده است. در حال حاضر فرزندان افغانستان در صورت داشتن شرایط محدود کننده¬ی ثبت نام از جمله معدل، می توانند با پرداخت هزینه شخصی در دانشگاه ها مشغول تحصیل شوند؛ تحصیلی که البته چندان راحت هم نیست. در بسیاری از دانشگاه ها، شهریه های وضع شده برای دانشجویان افغان به قدری است که بسیاری از دانشجویان برای تأمین هزینه های تحصیل، متوسل به والدین خود می شوند و این امر نیز، از طرف دیگر فشار اقتصادی و روانی فزاینده ای را بر خانواده های مهاجر وارد می آورد.

این تجمع که از ساعات ابتدایی صبح آغاز شده بود تا ساعت 2 بعد از ظهر ادامه یافت. سرانجام دانشجویان با امضای بیانیه¬ای به این تجمع پایان دادند. آنها از مقامات بلندپایه دولت افغانستان از جمله ریاست جمهوری، وکلاء پارلمان، شورای وزیران و تمامی مسئولان درخواست رسیدگی به وضعیت نابسامان سفارت افغانستان و بویژه حل معضل دریافت پاسپورت تحصیلی را داشتند.

قابل ذکر است که بسیاری از دانشجویان مشغول به تحصیل در ایران، از خانواده هایی می باشند که سال ها پیش به خاطر جنگ های داخلی به ایران پناهنده شده اند و دارای کارت های اقامتی هویتی افغانستانی می باشند.
مشکلات از زمانی اوج گرفت که طی نامه ای به شماره 10475 به تاریخ 2/7/1391 از سوی وزارت خارجه به سفارت افغانستان در تهران، طی مقرره¬ایی خلاف و در تضاد با قانون، دستور داده شد؛ مدارک هویتی و اقامتی دانشجویان افغانستانی ساکن ایران برای احراز هویت اتباع افغانستان نامعتبر بوده و الزاما باید تذکره هویتی از افغانستان دریافت شود. این در حالی است که این مدارک و اسناد از سوی کمیساریای عالی سازمان ملل متحد در امور پناهندگان و وزارت کشور ایران و بویژه با تایید و همکاری مقامات بلندپایه افغانستانی از جمله وزارت خارجه، وزارت امور مهاجرین و نمایندگی¬های سیاسی افغانستان در ایران صادر شده است و در حکم و به منزله مدرک هویتی و تذکره فرد افغانستانی است.

پیش از این نیز هر از گاهی مطالبی از بدرفتاری کارمندان سفارت افغانستان در تهران با مراجعین و دانشجویان به رسانه¬ها راه یافته بود. لد و کوب چندباره چندین تن از مراجعین طی دو سه هفته اخیر در شبکه¬های اجتماعی و رسانه¬های مجازی منعکس شد. همچنین فهرستی از کارمندان سفارت نیز در فضای مجازی منتشر گردید که با انتقاد بسیاری از کاربران شبکه¬های اجتماعی مواجه شد.