افغان ملت و کرزی؛ متحد یا رقیب؟

استعفای انورالحق احدی رهبرحزب افغان ملت ازوزارت مالیه جهت مشارکت دررقابت انتخابات ریاست جمهوری که روز هفدهم دلو1387خورشیدی (5فبروری2009)مورد پذیرش رئیس جمهورکرزی قرارگرفت از تحولات مهم در انتخابات آینده ی ریاست جمهوری افغانستان است. حزب افغان ملت و هواداران نزدیک وهمسو با خط فکری این حزب عمده ترین نیروی محوری دولت کرزی را تشکیل میدهند که تاکنون بخش بزرگ سیاست این دولت را درعرصه های مختلف بدست داشتند. درحالیکه رئیس جمهورکرزی وحیدالله شهرانی معین وزارت مالیه را درماه گذشته ازسرراه انورالحق احدی دورکرد، تارهبرافغان ملت را دراین وزارت نگهدارد، اما استعفای نامبرده ظاهراً نشان از عدم رضایت او درهمراهی با کرزی ورقابت با اودر انتخابات آینده دارد. آیاواقعاً رهبرافغان ملت وحامدکرزی درانتخابات آینده ریاست جمهوری باهم به رقابت می پردازند؟ درحالیکه کرزی درسالهای زمام داری خود به ویژه پس ازپیروزی درانتخابات سال2004ریاست جمهوری تدریجاً سیاست حاکمیت خویش رادر مسیراهداف واندیشه های افغان ملت قرارداد ورهبر افغان ملت رابه جای اشرف غنی احمدزی به وزارت مالیه گماشت،آیا او بارهبر افغان ملت برسر انتخابات آینده به رقابت خواهد پرداخت؟

بسیاری ازتحلیلگران وناظران اوضاع سیاسی درافغانستان ودر درون حلقه های حاکمیت که شاهد زدوبندها وهمسویی های کرزی وحزب افغان ملت هستند رئیس جمهورکرزی ورهبرافغان ملت را نه ازرقیبان آینده ی انتخابات بلکه ازمتحدان هم می پندارند. گفته می شود که کرزی واحدی درتفاهم وبرنامه ی مشترک تیم ها وحلقه های متحدخود ازقبل توافق کردند تا درصورت ناسازگاری شرایط داخلی وخارجی درجهت نامزدی وپیروزی کرزی درانتخابات، رهبرحزب افغان ملت به عنوان نامزدِ مورد حمایت کرزی وارد میدان انتخابات شود. دراین حالت کرزی ازنامزدی خود درانتخابات به نفع احدی صرف نظر خواهد کرد. همچنان رهبرافغان ملت دراین میدان توافق وپشتیبانی طالبان درون وبیرون حاکمیت چون ملااحمدمتوکل، ملاسلام ضعیف، عبدالحکیم مجاهد و عناصر دیگری ازطالبان را که میانه رو خوانده می شوند باخود دارد. نکته ی شگفت آور این است که رهبرافغان ملت در مبارزات انتخاباتی آینده حمایت وهمسویی برخی ازرهبران وچهره های مختلف جهادی وتنظیمی را مدنظر قرارداده است. یک عضو ارشد جمعیت اسلامی اخیراً از احتمال مذاکره با رهبرافغان ملت سخن گفت تا به قول او به عنوان دوحزب با نفوذ ومقتدر برسر انتخابات آینده ومشارکت درقدرت به تفاهم وتوافق برسند. صرف نظر ازاینکه اظهارنظر عضو ارشدجمعیت اسلامی تا چه حدی درست است یا نه، نکته ی قابل تأمل این است که جمعیت اسلامی با توجه به ضعف وتفرقه ی درونی قادرنیست تا ابتکاری رادرعرصه ی سیاسی افغانستان به نمایش بگذارد. ازاین رو این احتمال بعید نیست که هریک از عناصر مدعی رهبری وزعامت درجمعیت با حزب افغان ملت ورهبر آن ویا با رئیس جمهورکرزی به عنوان متحد وحامی افغان ملت وارد معامله وتوافق شوند ودرخدمت برنامه ها واهداف آنها قراربگیرند.

علی رغم این همه حدس وگمانها درتحولات آتیه ی سیاسی افغانستان هنوز روزهای زیادی برای تدویرانتخابات آینده باقی مانده است. روزهای که مسیراین تحولات را روشن خواهد ساخت. اما فراموش نبایدکرد که بسیاری ازخطوط این مسیر با نقش ونفوذکشورهای بیرونی ترسیم وتعیین می شود. نحوه ی سیاست وعملکرد دولت هاوحلقه های خارجی در ترسیم وجهت دهی مسیر سیاست افغانستان تأثیرات مهمی بجا میگذارد. همسویی ویا ناهمسویی این دولت ها وحلقه ها، میزان نفوذ وقدرت آنهادرسمت وسوی تحولات سیاسی افغانستان وظهورصاحبان اقتدار آینده تأثیرات عمده ای خواهد داشت. به همان حد این همسویی وناهمسویی بروی صلح وثبات درافغانستان اثرگزار وتعیین کننده است.