فرهنگ زبان هزاره گی ترجمه به زبان دری

قسمت سوم:

دری هزاره گی

حرف “ت”

ریسمان وتناب = تناوو

سِرگین حیوانی = په تگ

لگد مال = تای له غه

بیهوشی ازگریه زیا د = ته سه ره

مسخره کردن =تامخره

چوب دستی =ته یغ

تحریک وامرکردن = توشدلجی

آفتابه گلی = توتوگ

محکم وپور = تیرین جه

قوم وطایفه = تول وته بر

قرعه وطالع = تزغه نه

جوالدوز = تی به نه

پنهان کردن = تاشه دلجی

نگاه کن =توخ کو

تکیه کردن =تولغه دلجی

ماما = تغائی

فرق سر =توله غه

خشک کردن =تونجی دلجی

گپ زدن =توره

مستقیم وراست =توغری

قاصد راستگو = تنالواج

وچقورعمیق = تخ تخسو

خرگوش = تو لای

تیله کردن = تیلگو

حمایه = تای جوری

مستقیم = تودرس

تنبان = تامبو

زیربغل = تای قچیق

راست وروک گفتن= توردگوئی

نازک = تونوک

ستون چوبی = تونی

چوندی گرفتن= توندی گرفتو

پالیدن چشم پت = تر تغله

لحاف بالای تنور = تافتی

ختنه ناشده = تا کور

چور وچپاول = تاله کدو

عجله وسراسیمه = تلاتوف

ذوق ومیل = تله واس

لانه جانوران = تات

کاکا = تا ت

سنجیش = تخشیش

برف باری = توغل

غذای پس مانده = تای بخشی

پیش راندن چیزی = توشه

خالی کردن =تگ

پایین = تایلو

عجالتاً = تاوسارونه

خلاص شدن = تامو

نفس سوخته = توکشیله

چمن =تاله

توگمه کرتی = توبچی

گردش با عصا چوب= تیاغله

تخمین = توگل

فرمان دادن = توش کدو

خواستن = تلپیستو

پالیدن درتاریکی =تاب تاووش

قرض گرفتن جنسی=تیرمویتاو

وارخطا برخاستن =تا ته له

اسپ دواندن =تاختو

لباس دوختن =تیبچی

کلچه روغنی =تیکی

پنهان شدن =تیرکگ

پناه جستن =تورجی

بادست پالیدن =تیم تله

زکام =توماو

عینک زانو =تیکی گگ

ساعد و بازو =تاو له یک

تریخچه چوب=تارمه شه

تاهنوز = ایسره

بچشم مالیدن =تابوخ

تندرست =تکرای

دره سبزپائینی =ته گیو

بز نر =ته که

چوب تروباریک =تال

خودخواه =تامتیگ

فرق سر =ته راغ

آرنج =توغای

تنفس شدید =توکشی

تکان داددن =توکه

توشی =بیگار

تقلید صحبت =تاولی

رسیدن به چیزی =تیم چه له

خمیردانی چوبی =تیپ شی

تسلیم دادن = تاوول

سخن بیهوده = تود تود

حصه وپارچه = تغمه

هوشیاروفعال = تی چو

شاخه درخت = تربور

توفان =تل غاق

فرش گلیم = تی پائی

هلاک کردن = توتلجی

کمکاری =توقچی

توظیف کردن =توشلجی

مقاومت کردن =توختلجی

تخریب شده =تیرو

توردادن =تورلجی

تخم وروغن =تافه

تمام کردن = تامولجی

پناه جستن =تورجی دلجی

جویچه =تراز

حیوان خرگوش مانند=تبرغو

تلخان = تلخو

چوچه خرموش =تولکه

اجماع مردم =تول تولگ

دروغگوئی =تقل پقل

دروغ گفتن =تقله

ریاکاری =تل پل

سرما خوردگی =تو مه غاو

کاسه چوبی =تی به شی

معطلی =تل مه تگ

زیر ران = تقیم

گلوله = ته پر پلی

پناه بردن =تیمه جی

بربه بردوختن کالا =ته ریز

مقاومت =توخته

رنگ گاو مایل به سبزی=تی ری لو

پرنده خاکی رنگ =تختی

رودر رو =توخشی

چمن دانه دارووقد کوتاه = توگ

پندیدگی کف پای = تاوره

مهمانداری زیاد =تیاقکشاله

آهسته مشک زدن =تیلتیل

سراشیبی تند =تورگو

پاره کردن شکم حیوان = تی ته ره

روی راست =توت قری

چهره وصورت = تل لت

آدم سیاه چهره = تارغیل

خجالتی =توگ تو نوگ

قد کوتاه = تاندای

خیز برداشتن = تیت گری

شاخ میانخالی که پف میشود=تول دو

لیسیدن زیرکاسه =تی قپ خور

نوک دم اسپ وگاو =توغول

حوصیله ومقاومت =تیپ چی

پوست رنگ کرده گاو = تی غولی

**********************

دری هزاره گی

حرف “ج”

نرم کردن خوشه گندم = جوغول

کف دست تا آرنج = جور

خواهرزاده = جی یه

گریبان ویخن = جاغه

حیوانات راپیش کردن =جی له

سوختاندن موی =جور مه له

خوابگاه وتخت خواب =جاگه

تیزوچالاک =جلدگ

جوجه شتر =جونگای

چالاک و تیز =جلگ

دلاوری =جیرگه

هوشیاروزیرک =جوله گمک

لبه زمین زراعتی =جه غه

کناره گیری =جه غه ده

برابروپیوند =جوب

باحوصیله =جیرگه تو

باندازه ضرورت =جوب غو

تکه جیب کرتی =جیب غو

جابجاکردن =جیب جه گه

کم حرف =جیزی

قواره وقیافه =جرجیست

طفل گریانوک =جیره سی

ژندهپوش =جولگ

لحاف پور پینه =جول

گاونرجوان = جونه گا

لگد مال کردن =جغول ده

حلقه کلی بند =جیبگیر

لحاف =جم خیو

خونابه زخم =جه رد

همت =جورگه

تنبل وعاطل =جوربغل

دوغ وماست = جورغات

بخیل و حسود = جای سور

بلند = جیگ

تاربسته کننده یخن =جغ بن

مجرد وتنها =جاره

تنبل وبیکاره = جی بولغه

زحمت ورنجکشی =جی فا

گوشت حیوان لاغر =جی بول غه

گیاه روی آب =جیم بغه

پیوندداده چیزی =جل غل جی

تصادم وبرابرآمدن چند چیزباهم =جب سر

لجام اسپ =جوجی

مهارت وزرنگی =جه وانگ

حرکت تند قلب =جه غو

پیازه و بوته تربوزه وکدو =جله نگ

ریشه وبیخ چیزی =جیر

مالیات دولتی =جیغات

خسیس و ممسک =جیب لگ

اسپ سرخ رنگ مایل به سیاهی =جی رو

نوعی نی باریک ونازک =جیره سو

سال شمسی حیوانی =جیل

دام تله وبند =جغ

دلدلزار =جغریق

وادارکردن بکاری = جه غرجی

انجام دادنکاری =جلجی

فراوانی =جم جاما

شاخچه =جه گل

جادو =جنتر

آشتی دادن وبرابرهم وزن =جوبه جی

شوخی =جوبی له

طفل نوزاد = جولغی

درخشندگی =جل جلگ

روده دراز =جی له سو

تسمه کمربنداسپ =جی ریم کش

عجزوتوبه =جیگی جیگی

بوته خاکی رنگ کوهی =جیر جیرگ

تهدیدو چشم کشیدن =جغرچی

چسپیدن ظرف = جس چی

*************************

دری هزاره گی

حرف “چ”

گریان دادن = چخرلجی

خورد و کوچک =چوقای

تندبادوبرف =چپ قو

تاجرحیوانات = چولی

بزورداخل کردن به چیزی= چی قی

بزماده جوان = چاپوش

ظرف کم عمق =چه له غای

نان چکیده در تنور = چه قیده

جاسوس = چوغزگ

بوت چوبی دهقانی بالای برف = چاوغال

بوت از پوست خام حیوانی =چاروغ

سینه = چی جین

هوای ابری و تیره =چوم

چاق وفربه = چاغوندر

پاره ودریده = چگ

اندازه ومقیاس =چغ له

آلوده وکثیف =چلتق

دروغگوی و زبانباز = چل قاو

پندیدن شکم وچنگال = چم به

تارونخ = چوغ

رسیمان پوست حیوانی =چر ماینه

سیلی وتپانچه =چه پاک

شکست خورده =چولول

خمیده وکج شده = چور

فرصت یافتن = چوله مجل

سوراخ وروزنه = چوله

چوپان = چوپو

فکرواندیشه =چیگ

چرتی وفکری = چیگی

باهوش وزیرک = چوردک

دزدی کردن =چورکدو

شقیقه = چاقو

چکگ = چه قق

هیزوم جمع کردن = چیو چینگ

سِرگین حیوانی = چلمه

گوش گرفتن = چولغا

فکرکردن =چوردکدو

ظرف کم عمق = چه دگ

تنبل وعاطل =چته کای

لفاظ و دروغ‌گو = چه لی

سست وبی حال =چه دای

چاشت = چشت

چاق وفربه = چاغوم بای

لفاظی و پور حرفی = چل چل

کف زدن =چه پاگ

خرچنگ =چنقیش

پوست کردن = چولجی

گنجایش وقدرت =چم

قدرت وتوان =چی نه

چطوروناله = چوناس

گوش کردن =چیغ لا

کوری دست وپا وقلم = چیمکه

خم شدن = چوگ

خوردقیافه وکوچک =چولدی

سوزش وخله زدن زخم = چیرککله

جرقه آتش = چیرغگ

پرتاب سنگ بادوانگشت =چین گگ

سخت ومحکم =چینگ

لک لک = چیله وو

غربال گندم = چدله

نیرنگباز = چه لوس

پرنده کنار آب = چاوچلی

باهم در آویختن وجنگ = چل شدو

غارت کردن = چه پیو

شریک = چل

گودال وجال = چی بی

بسیارخورد = چوقای

جوجه کبک =چورپه

فعال وذکی =چسپو

اداره کرده = چیلو قینجی

آوازخوانی = چیق چه رو

غالمغال =چیر چیله

خمیده وکج = چم بول

قاشق و چمچه کلان =چاموک

زور آزمائی = چی نه ده

بافشار دردست گرفتن =چینه تیش کدو

کرندوآله تیشه مانند = چپ تور

چپن زنانه = چاپو

چهارکنج وچهار گوشه = چر چی

مانده گی و خستگی پای = چر چه

پالخمان ابلق بافته تارپشمی = چیم چرغه

کلوله آرد و روغن = چوبجوش

فشرده وخورد شدن = چورغید

رفتارکبک = چم چری

پرنده خوردرنگ سبز =چم چیکی

شخص بزرگو هوشیار =چی بیل

زائیدن سگ و پشک = چو چه له

ظرف کم عمق = چاد

چوچه نوزاد بقه =چم چه که مو

چیزی خورد و کوچک =چه قول

شخص دلسوز =چه گر

قرضداری کم =چه گانه

حلقه تکه زیر دیگ =چم بر

درز کوه = چپرگ

تنور = چاوقفی

لشم کرده برآمد =چو بری

لرزش آب و خم خم شدن = چور چورک

رازکه حفظش مشکل باشد =چیو چیو

صدای مشکوله وباران = چلق چلق

چال بازی = چل چه لگ

آب خوردن و جذب رطوبت = چوش دلجی

با زور وقدرت وچنگالدار = چمبل تو

قدرتو زور = چینه

چوب دراز =چوچله

راه رو میان برف = چیر

پاشیدن علف =چیر چی

سخن چین =چغولگ

سینه بغل = چی جیگیر

سبد کوچک =چولگ

کنده درخت چند شاخه دار = چرش قا لی

غذای هوسانه = چیس که

صرفه جوئی و گذاره کردن = چم کدو

کارتوس و پتاقی = چشن جی

خراشید ه گی = چوب جی

گردن بند وزیور زنانه = چاو کلی

لونگی = چیل تار

ادامه دارد…