تفاهمنامه افغانستان و آمریکا در مورد افغانی ساختن عملیات خاص در خاک افغانستان

حکومت جمهوری اسلامی افغانستان (که منبعد "افغانستان" گفته میشود) و حکومت ایالات متحده امریکا که منبعد (" ایالات متحده" گفته میشود) پس از این هر دو بنام طرف ها یاد شده و از جانب وزیر دفاع جمهوری اسلامی افغانستان و قوماندان عمومی نیروهای امریکایی در افغانستان نمایندگی می شوند؛

• با رعايت اصول و احکام قانون اساسی جمهوری اسلامی افغانستان؛
• با توجه به دست آورد های مشترک در همکاری شان در راستای مبارزه با تروریزم بین المللی، افراطیت و تأمین ثبات در افغانستان؛
• با اتکأ به پیشرفت های حاصله در روند جاری انتقال مسئولیت های رهبری در سکتور امنیتی به نیرو های امنیتی افغان در مطابقت با اصول اعلامیه لیزبن؛
• با تأکید بر احترام کامل از جانب ایالات متحده به حاکمیت ملی افغانستان؛
• با یاد آوری از مشورت های لویه جرگه عنعنوی ماه عقرب 1390، بخصوص در مورد اینکه "عملیات شب هنگام که از جانب نیروهای امریکایی صورت میگیرد به اسرع وقت افغانی شود"؛
• با یاد آوری از پیشرفت هایی که قبلاً در قسمت افغانی ساختن عملیات خاص صورت گرفته است؛
  به تفاهمات زیر دست یافته اند:

بخش اول

تعریفات
1. در چارچوب این یاد داشت تفاهم، عملیات خاص عبارت از عملیاتی اند که توسط گروپ هماهنگی عملیاتی افغان یا (OCG) تصویب شده و توسط نیروهای افغان با حمایت نیروهای عملیات خاص ایالات متحده در مطابقت با قوانین افغانستان اجرأ ميشوند.
2. قطعه خاص عملیاتی افغان متشکل از پرسونل اردوی ملی افغانستان، پولیس ملی افغانستان و ریاست عمومی امنیت ملی میباشد. این قطعه عملیات خاص را با حمایت نیروهای ایالات متحده جهت آوردن ثبات و امنیت در افغانستان رهبری مینماید.

3. گروپ هماهنگی عملیاتی افغان یک نهاد افغانی است که شامل پرسونل نهاد های مختلف امنیتی و نهادهای حراست از قانون میباشد. برخی از مسئولیت های آن عبارت از ارزیابی و تصویب ماموریت عملیات خاص، اشتراک در تشریک و توحید استخباراتی، نظارت از اجرای عملیات، آگاهی دهی به والیان ولایات و تهیه گزارشات به مقامات ارشد افغان میباشد. گروپ های هماهنگی عملیاتی ساحوی یا (ROCGs) در حال تأسیس بوده و توقع میرود تا مسئولیت های مشابه قوماندانی گروپ هماهنگی عملیاتی مرکز را بر عهده داشته باشند.

4. در چارچوب عملیات خاص، بازداشت مؤقتی به معنی توقیف یک شخص از سوی مقامات افغان برای مدت زمان معین در مطابقت با قوانین افغانستان و بشمول پروتوکول الحاقی شماره دوم سال 1977 کنوانسیون 1949 ژنیو است، قسمی که مشخص شود که شخص مورد نظر واجد شرایط پیگرد قانونی و یا بازداشت در مطابقت با قوانین بشردوستانه بین المللی می باشد .

بخش دوم

شرایط افغانی ساختن عملیات خاص
5. طرفین بر این نیت شان تأکید می کنند که عملیات خاص در چارچوب قانون اساسی افغانستان، بخصوص مواد چهارم، پنجم ، هفتم، سی و هشتم و پنجا و هفتم آن اجرأ میگردند. برای تحقق این هدف، طرف ها بر موارد زیر تأکید می کنند:
الف) عملیات خاصی که انتظار میرود منجر به توقیف (افراد)، تفتيش یک خانه مسکونی یا حریم شخصی گردد، باید در مطابقت با قوانین افغانستان اجرأ گردند؛
ب) خانه های مسکونی باید تنها در صورت ضرورت تفتيش گردند، و در چارچوب عملیات خاص، فقط قوای افغان خانه های مسکونی و محوطه های شخصی را تفتيش کرده میتوانند؛
ج) قطعه خاص عملیاتی افغان ميتواند مطابق قانون به منظور تفتيش در حريم خصوصی اشخاص داخل گردد و در صورت ضرورت از نیروهای امریکایی مطالبه حمايت نمايد؛ و
د) قوای افغان مسئولیت محافظت از تمام اطفال، زنان و مکان های حساس فرهنگی را دارند؛

6. افغانستان تأکید می کند تا اقدامات و ظرفیت های لازمی را زیر دست گیرد تا عملیات خاص در چارچوب قانون اساسی افغانستان اجرأ گردیده و زمینه برای تطبیق اهداف مندرج ماده 5 اين یاد داشت تفاهم از جانب طرفین مهیا شود. علاوه بر سایر موارد، نکات زیر درج می گردند:

الف) ایجاد میکانیزم های عدلی، پیگرد قانونی و تحقیقاتی که صدور به وقت و مصئون مجوز های عدلی را جهت اجرای عملیات خاص علیه اشخاصی که مشکوک به واجد شرایط بودن با معیار های توقیف، بازداشت و یا تعقیب عدلی مطابق قوانین افغانستان هستند، ممکن سازد؛
ب) تعیین اشخاص مطمئن و با صلاحیت در گروپ هماهنگی عملیاتی، جهت تسهیل تطبیق و صدور مجوز های یاد شده.

7. در حمايت از افغانی ساختن کامل عمليات خاص و به هدف تشکیل قوای خاص پايدار و مجهز برای افغانستان، ايالات متحده تعهد می کند تا به کمک های خويش در موارد زیر ادامه دهد:

الف) افزایش تعداد دلگی های قطعه خاص عملیاتی افغان و ارتقای ظرفیت های دلگی ها جهت به عهده گرفتن رهبری در عملیات خاص؛
ب) تقویت نیروهای ضربتی قطعه خاص عملیاتی افغان با ظرفیت بلوک ها و عناصر حمایوی کلیدی افغان، تا بدین صورت تعداد نیروهای ضربتی امریکایی کاهش یابند؛ و
ج) فراهم ساختن حمایت تخنیکی در جریان بازداشت موقت طبق درخواست مقامات افغانی؛ و
د) رشد طیف کامل توانایی های نیروهای افغان که جهت اجرای چنین عملیات لازمی میباشد.

8. از قوای ایالات متحده توقع میرود تا کلیه حمایت های لازم را برای پیروزی این عملیات ها و نهاد های مربوطه افغان ادامه داده، علاوه بر ساير موارد اين حمايت ها شامل ارائه اطلاعات و تحليل های استخباراتی به قطعه خاص عملياتی افغان جهت کسب قابليت کامل عملیاتی و همچنان حمايت هيلیکوپتر، طياره های بالدار، حمايت توپچی، انتقال مجروحين و تأمین امنيـت، می گردد.

بخش سوم
احکام نهایی
9. هرگاه یکی از اتباع افغانستان توسط نیروهای امریکایی در حالت غیر از عملیات خاص بازداشت شود، باید رها گردیده یا به اسرع وقت جهت محاکمه و یا نگهداری در مطابقت با قوانین افغانستان به شمول پروتوکول الحاقی شماره دوم ژنیو، به مقامات افغان انتقال یابد.

10. طرفین با امضای این یاد داشت تفاهم، یک کمیته مشترک دوجانبه عملیات خاص را ایجاد مینمایند. این کمیته از جانب وزیر دفاع ملی افغانستان و قوماندان عمومی قوای ایالات متحده در افغانستان و یا نمایندگان شان، ریاست می شود. این کمیته برعلاوه سایر موضوعات، مسئولیت اجرای وظایف زیر را به عهده خواهد داشت:
الف) نظارت از افغانی ساختن کامل عملیات خاص؛
ب) حل و فصل مناقشات ناشی از هماهنگی و اجرای عملیات خاص طوریکه در این یاداشت تفاهم درج گردیده است؛ و
ج. هماهنگ نمودن همکاری میان طرف ها در راستای انکشاف ظرفیت های افغانستان طوریکه در این یادداشت تفاهم درج گردیده است.

11. تفاهمات طرفینمندرج این یاداشت تفاهم بالای ترتیبات و تفاهمات موجوده در مورد مسایلی که خارج از حیطۀ این یاد داشت تفاهم است، تاثیر نمی گذارد.

12. تمام همکاری های تحت این یاد داشت تفاهم میان طرف ها در مطابقت با حقوق، مکلفيت ها و تعهدات شان مبتنی بر قوانین بین المللی بوده و همچنان مشروط به قوانین و مقررات نافذه داخلی طرف ها میباشد.

13. این یاد داشت تفاهم سر از تاریخ امضای آن مرعی الاجراء میباشد.

14. اختلافات حاصله در چارچوب همکاری های شامل این یاد داشت تفاهم در قدم اول از طریق کمیته دو جانبه عملیات خاص که در بالا به آن اشاره شد، حل و فصل میگردند، و در صورتی که از این طریق تفاهمی حاصل نشود، از مجاری دیپلوماتیک حل و فصل میشوند.

15. این یاد داشت تفاهم به تاریخ 20 حمل 1391 (مطابق با 8 اپریل2012 میلادی) در شهر کابل به امضأ رسید. نسخه های انگلیسی، پشتو و دری هرسه دارای اعتبار یکسان میباشند.